Yangın helikopterlerine uçuş garantisi verilmişti! 183 gün için 253.8 milyon lira ödenecek
Orman yangınları için kiralanan helikopterlere uçuş garantisi verilmesi tartışmalara neden oldu. Bir taraftan Türk Hava Kurumuna ait yangın uçaklarının hangarlarda bekletilmesi tepkilere neden olurken, birde yangın söndürme helikopterlerine verilen uçuş garantileri tartışmanın alevini artırdı.
Helikopterler uçsa da uçmasa da bu parayı alacak
Orman yangını söndürme helikopteri kiralama ihalesi sonuçları açıklandı. 27 helikoptere 183 gün için 253.8 milyon lira ödenecek. Geçtiğimiz yıl 30 bin TL olan saatlik kiralama bedeli bu yıl yaklaşık 43 bin liraya çıktı. İhaleyi alan iki şirkete 5 bin 847 saat uçuş garantisi verildi. Öte yandan bakanlık 6 helikopter için ayrıca gizli ihale yaptı. Kimseye duyurulmadan yapılan ihalede bir helikopterin günlük kirası 87 bin liraya kadar çıktı.
3 Şubat’ta 27 helikopter için açılan ihale iki kısma ayrıldı. 14 helikopter kiralama ihalesini 129.3 milyon TL teklif veren Bordo Mimarlık aldı. 13 helikopterlik kısmı ise Türk Hava Kurumu 124.5 milyon liraya aldı.
Sözleşmedeki özel madde gereği şirketlere 5 bin 847 saat uçuş garantisi verildi. Bir helikopterin saatlik kiralama maliyeti devlete 43 bin liraya mal olacak. Orman Bakanlığı helikopterler uçsa da uçmasa da bu parayı şirketlere ödeyecek.
15 ve 17 Mart’ta imzalanan sözleşmelere göre helikopterler 1 Mayıs ile 31 Ekim tarihleri arasında toplam 183 gün görev yapacak. Her bir helikopterin devlete ortalama günlük kiralama maliyeti 51 bin lira olacak.
YÜZDE 50 DAHA PAHALI
Bordo Mimarlık geçtiğimiz yıl EAB Havacılık ile birlikte 25 helikopterlik ihale için 142.5 milyon teklif vermişti. Bu iki şirkete geçtiğimiz yıl toplam 4746 saat uçuş garantisi verilmişti. Buna göre 2020 yılında bir helikopterin bir saatlik kiralama maliyeti devlete tam 30 bin TL’ye geliyordu. Bir helikopterin günlük kirası da 31 bin liraya mal oluyordu.
GİZLİ KAPAKLI İHALEDE MALİYET KATLANDI
Orman Bakanlığı 27 helikopter dışında 6 helikopter için de ayrıca ihale açtı. 27 helikopter için “açık” usulde ihale düzenleyen bakanlık, her nedense 6 helikopter için rekabete kapalı “21-b Pazarlık” usulünü tercih etti.
23 Şubat’ta, kanunun önceden öngörülemeyen olağanüstü haller için öngördüğü 21b Pazarlık usulünün kolaylıklarından yararlanılarak, kimseye duyurulmadan gizli kapaklı yapılan ihale bilinmeyen bir nedenle iptal edildi.
Hemen bir hafta sonra 4 Mart’ta yine duyuru ilanı yapılmadan yenilenen ihalenin 3 helikopterlik kısmı, özel olarak davet edilen Kaan Havacılık’a verildi. Sözleşmeye göre 1 Mayıs-30 Ekim tarihleri arasında 3 helikopter için şirkete 48 milyon 53 bin lira ödenecek. Kaan Havacılık’a her bir helikoptere ödenecek kira bedeli ise günlük 87 bin liraya aşacak. İhale 21b usulüyle yapıldığı için ihale süreci tamamen gizli yapılıyor, teknik şartname kamuya açıklanmıyor. Kaan Havacılık’a ne kadar uçuş garantisi verildiği bilinmiyor.
THK ARACILAR MARİFETİYLE YURTDIŞINDAN TEDARİK EDECEK
THK Gökçen Havacılık’ın, ihalede vaat ettiği 13 helikopteri kendi envanterinde yok. Halen AKP’li eski bakan Cenap Aşçı başkanlığındaki kayyum tarafından yönetilen kurumun, yangın söndürme helikopterlerini tıpkı uçaklarda olduğu gibi, son dönemde siyasi ilişkilerin sıkılaştığı Ukrayna ve Rusya’dan, bir aracı marifetiyle tedarik edeceği belirtiliyor.
GEÇEN YIL GEÇ KALINMIŞTI
Orman Bakanlığı iki yıldır THK’nın yangın söndürme uçaklarını kullanmamakta direniyor. Orman Bakanlığı geçtiğimiz yıl yangın söndürme uçağı tedarikinde geç kalmış, 4 uçak için ihaleye çıkmış ancak 2 uçak bulabilmişti. Bakanlık telafi için sezon ortasında helikopter ihalesine çıkmış ve çok yüksek bedelle kiralama yapmak zorunda kalmıştı. Bakanlık, sezon ortasında 16 Haziran günü yaptığı ihalede bir helikopteri günlük 216 bin liradan kiralayabilmişti.
