Ekonomi

2021 matrah artırımı ve yeni borç yapılandırması yeni torba yasada çıkacak!

Bu sene matrah artırımı ve yeni borç yapılandırması bekleyenler için hazırlıklar nihayet tamamlandı. Devlet vergi mükellefleri ve STK’ların yoğun taleplerini karşılamak üzere harekete geçiyor. Hazırlanan yeni torba yasayla beraber reel sektörden gelen taleplerin tamamına yakın kısmı karşılanacak. 2021 yılında Matrah ve vergi artırımında bulunmak isteyenler 31 Ağustos 2021 tarihine kadar başvuruda bulunabilecekleri öğrendi.

Devlet vergi mükellefleri ve STK’ların yoğun taleplerini karşılamak üzere çalışmalarını tamamladı. Hazırlanan yeni teklifin Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne sunulması bekleniyor.

Dünya’dan Abdullah Tolu konuya ilişkin olarak şu bilgilendirmelerde bulundu:

Torba yasada hangi düzenlemeler var?

Yeni Torba Yasa Teklifi’nin kapsamı oldukça geniş tutuldu, reel sektörden gelen taleplerin tamamına yakın kısmı karşılanıyor! Teklifin kapsamında;

Kesinleşmiş Alacakların Yeniden Yapılandırılması
İhtilaflı Alacakların Tasfiyesi
Matrah ve Vergi Artırımı
İşletme Kayıtlarının Düzeltilmesi,
Şirket aktifindeki taşınmazların kayıtlı değerlerinin yükseltilmesi
düzenlemeleri yer alıyor.

30 Nisan 2021 öncesi kesinleşmiş alacaklar yapılandırılıyor

Vadesi 30 Nisan 2021 tarihinden önceki kesinleşmiş borçlar yapılandırmadan yararlanacak. Yani, yapılandırmada milat, 30 Nisan 2021!

Bu yapılandırma düzenlemesi de, son 3 yapılandırma yasasına benzer şekilde hazırlandı. Alacaklara orijinal vadelerinde ödenmesi gerektiği tarihten yapılandırma düzenlemesinin yayımı tarihine kadar gecikme zammı ya da faizi oranları yerine, Yİ-ÜFE katsayısıyla faiz hesaplanacak ve borçluya 6, 9, 12 ve 18 taksit şeklinde ve ikişer ayda bir ödemeli ödeme seçenekleri sunuluyor. Yani, işlemiş olan gecikme zamları ve faizleri siliniyor, onların yerine Yİ-ÜFE katsayısıyla faiz hesaplanıyor ve bu tutar yapılandırmada dikkate alınıyor. Taksitle ödemeyi seçen borçlular ise, kanunda belirlenen bir katsayıyla taksit dönemine ilişkin bir ek yükümlülükle karşılaşıyorlar.

Başvurular 31 Ağustos 2021 tarihine kadar yapılabilecek

Kısa süre içerisinde Meclis’e sunulması beklenen Yasa Teklifinde, borç yapılandırmasından yararlanmak isteyen borçluların 31 Ağustos 2021 tarihine kadar ilgili idarelere başvuruda bulunmaları öngörülüyor.

İlk taksit ödemesi eylülde

İlk taksit ödemelerinin ise, Eylül 2021 ayı sonuna kadar yapılması öngörülüyor. Önceki düzenlemelerde olduğu gibi bu düzenlemede de, ilk 2 taksidin süresinde ödenmesi gerekiyor. İlk 2 taksit ödendikten sonra bir takvim yılında 2 taksit ödememe yani taksit atlatma hakkı var, bu durumda yapılandırma bozulmuyor. Ancak, süresinde ödenmeyen 2 taksidin, son taksiti izleyen ayda gecikme zammıyla birlikte ödenmesi gerekiyor, aksi halde yapılandırma ihlal edilmiş sayılıyor, ödenen tutarlar yapılandırma öncesi borç tutarına mahsup ediliyor.

Peşin ödeme yapanlara büyük indirim yapılacak

Peşin ödemeyi tercih eden borçlulara hesaplanan Yİ-ÜFE tutarından da yüzde 90 indirim yapılacak. İlk 2 taksit ödeme süresi içinde borcunu tamamen ödeyen borçlulara Yİ-ÜFE’de yüzde 50 oranında indirim yapılacak. Örneğin; 100 liralık bir vergi borcu olduğunu ve buna 80 lira gecikme zammı işlediğini varsayalım. Yapılandırma düzenlemesi ile, 80 lira gecikme zammı yerine 40 lira Yİ-ÜFE hesaplandığını düşünelim. Yapılandırma kapsamında ödenecek tutar, 140 lira oldu. 140 lira peşin ödenmek istenirse, Yİ-ÜFE faizi 40 lira yerine 4 lira olarak ödenecek. Yani, peşin ödeme olursa, Yİ-ÜFE tutarının 4 lirası ödenecek, 36 lirası silinecek. Peşin ödemede, 140 lira yerine toplam 104 lira ödenmiş olacak.

Kesinleşmemiş veya dava safhasında bulunan alacaklarla ilgili düzenleme

Torba Yasa Teklifi’nde, dava açma süresi geçmemiş veya dava safhasında bulunan kesinleşmemiş amme alacaklarının yapılandırılmasına ilişkin düzenlemeler de yer alıyor. Düzenleme kapsamına tür ve dönem açısından kapsama alınmış olan vergiler, vergi cezaları, idari para cezaları, faiz, gecikme faizi ve gecikme zammı gibi fer’i alacaklar giriyor ve yapılandırılacak alacak tutarlarının davanın bulunduğu safha dikkate alınmak suretiyle tespit edilmesi gerekiyor. Bu düzenlemeden yararlanmak için de 31 Ağustos 2021 tarihine kadar ilgili idarelere başvurulması gerekiyor. Hesaplanan tutarların peşin veya taksitlerle ödenmesi de mümkün. “Eldeki bir kuş, daldaki üç, dört, beş, artık kaç tane kuş varsa, onlardan daha iyidir” anlayışıyla, açılan davanın seyrine ve lehe/aleyhe olma durumuna göre farklı teklifler sunuluyor.

İnceleme ve tarhiyat safhasında bulunan işlemler

Torba Yasa Teklifinde, bu teklifin yasalaşıp yürürlüğe girdiği tarihten önce başlayıp incelemesi devam eden mükellefler de unutulmamış, bunlarla ilgili düzenleme de var. Yapılan düzenlemeye göre, matrah ve vergi artırımına ilişkin hükümler saklı kalmak şartıyla, düzenlemenin yayımı tarihinden önce başlayan ancak tamamlanamamış bulunan vergi incelemeleri, takdir, tarh ve tahakkuk işlemlerine devam edilecek. Bu işlemler sonucunda düzenlenen ve yasanın yayım tarihinden (bu tarih hariç) sonra tebliğ edilen ihbarnameler üzerine mükellefler bu madde hükmünden yararlanmak için 30 gün içinde vergi dairelerine başvurabilecekler. Bu durumda da, tarh edilen verginin yüzde 50’si ile bu tutara hesaplanan gecikme faizi yerine Kanunun yayımı tarihine kadar hesaplanacak Yİ-ÜFE tutarı ve Kanunun yayımı tarihinden (bu tarih dâhil) sonra ihbarnamenin tebliği üzerine dava açma süresinin bitim tarihine kadar hesaplanacak gecikme faizi tutarının öngörülen süre ve şekilde ödenmesi şartıyla, kalan yüzde 50 vergi aslı ile bu vergilere uygulanan gecikme faizi ve vergi aslına bağlı cezaların tamamının tahsilinden vazgeçilecek. Özel usulsüzlük cezasının yüzde 25’inin, öngörülen süre ve şekilde ödenmesi şartıyla kalan yüzde 75’inin tahsilinden vazgeçilecek. İlk taksit ihbarnamenin tebliğini izleyen aydan başlamak üzere peşin veya ikişer aylık dönemler hâlinde 6 eşit taksitte ödenebilecek.

Matrah ve vergi artırımı da geliyor

Vergi mükellefleri açısından kasko sigortası niteliğinde olan matrah ve vergi artırımı düzenlemeleri de Torba Tasa Teklifinde yer alıyor. Matrah artırımı, yıllık gelir ve kurumlar vergisi beyanları için; vergi artırımı ise KDV ve stopaj gelir/kurumlar vergisi beyanları için söz konusu. Matrah ve vergi artırımından yararlanan mükellefler hakkında artırım yaptıkları yıllar için vergi incelemesi yapılamıyor. Çok ama çok önemli, mutlaka suretle yararlanılması gereken bir düzenleme!

2016 – 2020 yılları için artırım yapılabilecek

Torba Teklifte yer alan düzenlemeye göre; 2016, 2017, 2018, 2019 ve 2020 yılları için yıllık gelir ve kurumlar vergisi ile KDV ve gelir/kurum stopaj beyanları için matrah ve vergi artırımı yapılabilecek.

2016, 2017, 2018, 2019 ve 2020 hesap dönemlerine ilişkin olarak verdikleri kurumlar vergisi beyannamelerinde vergiye tabi kurum kazancı (matrah) beyan eden kurumlar vergisi mükelleflerinin, bu yıllara ilişkin vergi matrahlarını; 2016 yılı için yüzde 30, 2017 yılı için yüzde 30, 2018 yılı için yüzde 25, 2019 yılı için yüzde 20 ve 2020 yılı için yüzde 20 oranlarından az olmamak üzere artırmaları gerekiyor. KDV’de ise, 2016 yılı için yüzde 3, 2017 yılı için yüzde 3, 2018 yılı için yüzde 2,5, 2019 yılı için yüzde 2, 2020 yılı için yüzde 2 vergi artırımı yapılması gerekiyor. Stopaj gelir/kurumlar vergisi beyanlarında ise, 2016 yılı için yüzde 5, 2017 yılı için yüzde 5, 2018 yılı için yüzde 2, 2019 yılı için yüzde 3, 2020 yılı için yüzde 3 vergi artırımı yapılması gerekiyor.

Beyanname vermekle birlikte zarar, indirim ve istisnalar nedeniyle matrah ve vergi beyan etmeyen ya da ilgili yıllarda faaliyette bulunmuş veya gelir elde etmiş olup da bu faaliyetlerini ve gelirlerini vergi dairesinin bilgisi dışında bırakanlar da dahil olmak üzere hiç beyanname vermemiş olan gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri de matrah ve vergi artırımı yapabilecekler.

31 Ağustos’a kadar başvuru yapılabilecek

Matrah ve vergi artırımında bulunmak isteyenler 31 Ağustos 2021 tarihine kadar başvuruda bulunabilecekler, ilk taksidi Eylül 2021 ayı sonuna kadar olmak üzere ikişer aylık dönemler halinde 6 eşit taksitte ödeyebilecekler. Matrah ve vergi artırımında bulunanlar, bu vergileri, öngörülen süre ve şekilde ödememeleri halinde artırım hükümlerinden yararlanma hakkını kaybedecekler.