İzmir’de asırlar öncesinden kalma eserlere eldivenli koruma

Osmanlı padişahı 2. Mahmut döneminde sarayda görev yapan Necip Paşa’nın 1827 yılında İzmir’in Tire’de yaptırılan Necippaşa Kütüphanesi, 5 bin 186 adet el yazması ve basma kitabı bünyesinde tutuyor. Kütüphane ziyaretçilere açık olsa dahi içerisinde bulunan nadir kitaplara sadece görevliler tarafından eldivenle dokunulabiliyor.

Necippaşa Kütüphanesi, 2. Mahmut zamanında 194 sene önce Necip Paşa tarafından kuruldu. Necip Paşa’nın kendi zamanında ve daha önceki senelerde yazılmış önemli eserleri bağışladığı kütüphanede 5 bin 186 adet el yazması ve basma kitap yer alıyor. Adeta zamana meydan okuyan Necippaşa Kütüphanesi’nde 1160 tarihinde yazılmış eserlerden Kur’an-ı Kerimlere, tıp kitaplarından tarih kitaplarına kadar birçok konuda yazılmış önemli eserler var. Kütüphanenin en eski eseri ise ülkemizdeki en eski nüsha olarak bilinen İbn-i Sina’nın 860 yaşındaki İşarat ve’l-Tembihat kitabı. Son restorasyonu 2018 senesinde biten kütüphane, ziyaretçilere de açık durumda. Ancak kütüphaneyi gezen ziyaretçiler bu nadir kitaplara dokunamıyor. Kitaplara sadece kütüphane görevlileri eldiven takarak dokunabiliyor.

2018’de son ve en kapsamlı restorasyon yapıldı

Tire’yi ziyaret eden Necip Paşa’nın bölgede medreselerin, hocaların, talebelerin çok fazla sayıda, kitap okuma ihtiyacının bulunduğunu görerek kütüphaneyi kurmaya karar verdiğini kaydeden Necippaşa Kütüphanesi görevlisi Ahmet Kılıç, 194 senedir ayakta duran yapının dönem dönem restorasyondan geçtiğini ifade etti. İlk restorasyonun kütüphane kurulduktan 50 yıl sonra yapıldığını, cumhuriyet döneminden önce ikinci restorasyonun gerçekleştirildiğini kaydeden Kılıç, “Vakıflar Genel Müdürlüğünün çalışmasıyla 2015 yılında başlayıp 2018 yılında biten restorasyon ise son ve en kapsamlı restorasyondur. Son restorasyonla beraber bu alan müze-kütüphane olarak tasarlandı ve ziyaretçilere açıldı. Biz de ziyaretçilere refakat edip kütüphaneyi tanıtıyoruz” dedi.

Kitaplar büyük bir özenle muhafaza ediliyor

5 bin 186 eserden yaklaşık 2 bin 200’ünün yazma eser olduğunu ifade eden Kılıç, “Kütüphanemiz tıp, biyoloji, felsefe, fizik, kimya, matematik, tarih, coğrafya, sosyoloji ile ilgili kitaplara ev sahipliği yaparken, edebi eserler ve din bilimleri ile ilgili kitaplar da burada mevcut. Bu kütüphaneyi müze gibi düşünüyoruz. Ziyaretçiler kitaplara kitaplara dokunamıyor fakat eğer arzu ederlerse biz onlara örnek bazı kitapları gösteriyoruz. Biz de kitaplara eldivensiz bir şekilde dokunmuyoruz. Kütüphanemizde iklimlendirme cihazı 7 gün 24 saat boyunca. Alanın sıcaklığını 18 derecede sabit tutuyoruz. Nem oranı yüzde ise 60’ı geçmiyor. Dışarıdan gelen kitapları fiziksel temizlik yapıldıktan sonra azot sterilizasyon cihazına koyuyoruz, daha sonra içeriye alıyoruz” dedi.