Ekonomi

İş Göremezlik Ödemesi Ne Zaman Yatar?

İş göremezlik ödemesinin süresi, iş göremezlik raporunun SGK’ya bildirildiği tarihten itibaren 15 gündür.

İş Göremezlik ödemesi, hastalık parası, rapor parası, istirahat parası gibi farklı isimlerle anılır. Esasen iş göremezlik ödemesi, sigortalı işçilere bir takım kriterleri taşımaları halinde verilen geçici iş göremezlik ödemesidir.

İş Göremezlik Ödemesi Nedir?

İş göremezlik ödemesi, sigortalı işçiye SGK tarafından yapılan ödemedir. İş kazası yaşayan, meslek hastalığına maruz kalan veya hastalanan işçilere raporlu oldukları süre zarfında işverenleri tarafından ödeme yapılmaz. SGK, işçilerin mağduriyetlerini azaltmak için iş göremezlik ödemesi adı altında ödeme yapar. İş göremezlik ödemesi, işçinin durumunu raporla desteklediği takdirde yapılır.

İş göremezlik ödemesi 5510 sayılı Kanun’a göre 3 türdür. Bunlar; meslek hastalığı veya iş kazası, hastalık veya rahatsızlık ve hamileliktir. Her birine rapor ücretinin bağlanması için farklı kriterler vardır. Bunlar şu şekilde sıralanabilir;

  • Meslek hastalığı veya iş kazası sebebiyle iş göremezlik ödemesi alacak işçilerin, durumlarını raporla belgelemeleri gerekir
  • Hastalık veya rahatsızlığı sebebiyle iş göremezlik ödemesi almak isteyen işçinin rapor öncesinden 90 günlük primi ödenmiş olmalıdır
  • Hamile SGK’lı personel, doğumdan önceki 8 hafta ve doğumdan sonraki 8 haftası için doğum parası alabilir
  • Hamile personelin hamilelik öncesindeki yılda 90 günlük prim ödemesi olması gerekir

Tüm iş göremezlik hallerinde sigortalı işçilerin iş göremezlik ödemesi alabilmeleri için;

  • SGK prim borçlarının bulunmaması gerekir
  • Hastalıklarının veya durumlarının iş göremezlik halini tasdik eden raporlarının (SGK tarafından yetkilendirilmiş kuruluş ve doktorun yazdığı) bulunması gerekir

İş Göremezlik Ödemesi Nereden Alınır? İş Göremezlik Ödemesi Nasıl Alınır?

İş göremezlik ödemesinin alındığı yer,  SGK’nın onayı ile PTT’dir. İş göremezlik ödemesinin bağlanma süreci aşağıdaki gibidir;

  • Sigortalı işçi, iş göremezlik raporunu işverenine teslim eder,
  • Teslim edildikten sonra 5 gün içerisinde iş göremezlik raporu e-rapor sistemine işveren tarafından girilir
  • SGK’nın raporu inceleme süreci başlar,
  • SGK, iş göremezlik raporunu onayladığı takdirde PTT’ye ödeme talimatı verir,
  • Durum sigortalı işçiye SMS yoluyla bildirilir,
  • Nihayetinde sigortalı işçi PTT’den iş göremezlik ödemesini alır.

İş göremezlik ödeme parası sorgulanmak istendiğinde e-devlet sistemi “4A ve 4B iş göremezlik ödemesi görme” ekranı kullanılır.

İş Göremezlik Ödemesi Şartları Nelerdir?

İş göremezlik ödemesi için gerekli şartlar, aşağıdaki gibidir;

  • Sigortalı işçinin iş göremezlik raporu öncesinde 1 yıl içinde asgari 90 günlük primi olmalı,
  • İş göremezlik ödemesi 1-2 gün gibi kısa vadeler için talep edilemez,
  • SGK tarafından yetkilendirilmiş kurum ve doktorun yazdığı iş göremezlik raporunda “hastalık teşhisi” yer almalı,
  • Sigortalı işçinin bağlı olduğu SGK kurumuna bildirim yapılmalı. Bir başka ifadeyle işçinin hastane veya hekimin durumunu bildirdiği SGK kurumuna bağlı olması gerekir. Farklı kuruma yapılan iş göremezlik ödeme başvuruları kabul edilmez.

İş Göremezlik Ödemesi Nasıl Hesaplanır?

İş göremezlik ödemesinin hesaplanmasında, esas olan sigortalı işçinin ilk 3 ayının brüt geliri ile son 3 ayının prim günüdür. İş göremezlik ödemesinin tutarı hesaplanırken 5 adım izlenir. Buna göre;

  • Brüt gelirin ilk 3 ayı ve prim günlerinin son 3 ayı toplanır,
  • Alınan raporun ilk 2 günü raporlu gün sayısından eksiltilir,
  • İlk 3 ay toplam brüt geliri son 3 ayın toplam prim gününe bölünür,
  • Elde edilen sonuç raporlu gün sayısıyla çarpılır,
  • Ayakta tedavi durumunda ise varılan sonuç 2 ile çarpıldıktan sonra 3’e bölünür.

Kısaca özetlenirse, iş göremezlik ödemesi, sigortalı personelin yaşadığı iş kazası, hastalık, doğum vb. sebeplerle verilen rapor karşılığı alınır. Raporun SGK’nın yetkilendirdiği hekim veya kuruluşlar tarafından yazılmış olması gerekir.