İzmir’in Mavi Hazine Projesi: Deniz Çayırları Karbon Depolama Yeteneğiyle Araştırılıyor

İzmir’in Karaburun ilçesi açıklarında yürütülen bu proje, deniz çayırlarının iklim değişikliğiyle mücadelede oynayabileceği potansiyel rolü ortaya koymayı hedefliyor. Çalışma, TÜBİTAK desteğiyle sürdürülüyor ve birçok uzmanlık alanından bilim insanları projede iş birliği yapıyor. Posidonia oceanica deniz çayırları, uzun yaprakları ve geniş kök sistemleri ile denizin derinliklerinde adeta bir karbon deposu gibi çalışıyor. Bu bitkiler, atmosferdeki karbondioksidi emerek bünyelerinde depoluyor ve iklim değişikliğine karşı doğal bir bariyer oluşturuyor. Ayrıca, deniz ekosisteminin önemli bir parçası olan bu çayırlar, balıklar ve kabuklu deniz canlıları için barınma ve üreme alanı sağlayarak biyoçeşitliliği destekliyor. Türkiye kıyılarında yapılan bu araştırmanın sonuçları, Akdeniz bölgesinin karbon emisyonlarının azaltılmasına katkıda bulunabilir.

Kapsamlı Bir Disiplinlerarası Çalışma

DEÜ Deniz Bilimleri ve Teknolojisi Enstitüsü’nde altı farklı alanda uzman bilim insanlarının yer aldığı proje, sadece karbon ölçümü değil, aynı zamanda deniz çayırlarının ekolojik etkisini de değerlendiriyor. Deniz jeolojisi, deniz biyolojisi, deniz kimyası ve kıyı mühendisliği gibi disiplinlerden gelen bilim insanları, posidonia oceanica çayırlarının yayılım alanlarını haritalandırıyor ve sudan alınan örneklerle çeşitli analizler yapıyor. Bu kapsamlı çalışma, benzerlerinden ayrılarak iklim mücadelesinde deniz çayırlarının etkisini net bir şekilde ortaya koymayı amaçlıyor.

Deniz Çayırlarının Haritalandırılması ve Gelecekteki Çalışmalar

Projeye katılan araştırmacılardan Dr. Barış Akçalı, Türkiye’nin deniz çayırları haritasının çıkarılmasının önemine vurgu yapıyor. Akçalı’ya göre, Fransa, İtalya ve İspanya gibi ülkeler kıyı ekosistemlerini koruma adına haritalandırma çalışmalarını tamamladı. Türkiye ise bu projeyle kıyılarındaki deniz çayırlarını sistematik olarak incelemeye başlayarak geniş bir haritalama planı oluşturmayı hedefliyor. Bu harita, ilerleyen yıllarda deniz çayırlarının korunmasına yönelik stratejiler geliştirilmesinde kritik bir rol oynayabilir.

İklim değişikliği ile mücadelenin her geçen gün daha acil bir hale geldiği günümüzde, posidonia oceanica gibi türler gelecekteki projeler için umut ışığı oluyor. Deniz çayırları, sadece karbon tutma kapasitesi ile değil, aynı zamanda deniz ekosistemlerinin sürdürülebilirliği için de hayati önem taşıyor. 2026 yılında tamamlanması planlanan proje sonucunda, elde edilen bulgular TÜBİTAK’a sunulacak. Bu çalışma, Türkiye ve Akdeniz bölgesi genelinde doğa temelli çözümlerin geliştirilmesine katkı sağlayabilir.