Koronavirüs pandemisi nedeniyle bu yıl eğitim büyük oranda uzaktan eğitim modeli ile gerçekleştiriliyor. Bu nedenle öğrenciler daha çok ekran karşısında kalıyorlar. Bu konuya dikkat çeken uzmanlar ise aileleri çocukları konusunda uyarıyor.
Son yıllarda aileleri zorlayan en önemli sorunlardan biri de çocukların ekran bağımlılığı oldu. Uzaktan eğitime geçişle birlikte ekran süresi uzadıkça, çocukların beden sağlığı, psikolojik gelişim ve sosyal ilişkilerde etkilendi. Bu süreçte ailelerin uzaktan eğitimin planlanması ve takibinde görev alması gerektiğine dikkat çeken uzmanlar uyarılarda bulundu. Altınbaş Üniversitesi Tıp Fakültesi Dekanı, Çocuk Hematoloji Onkoloji Uzmanı Prof. Dr. Tunç Fışgın, “Anne-babalar önerileri dikkatle irdelemeli ve çocuklarımıza bunları anlatarak farkındalıklarını arttırmalı” dedi.
FARKINDALIKLAR ARTTIRILMALI
Prof. Dr. Tunç Fışgın, Aralık 2019 yılında başlayan ve bu nedenle Covid-19 adını alan salgının, eğitim yöntemlerini çok hızlı bir şekilde değiştirdiğini ve çocukların artık eğitimleri için ekran başında daha çok zaman geçirmek zorunda olduklarını söyledi.
“Bu nedenle, çocuklarımızın sağlıklarını korumak için, ailelere bazı öneriler getiriyoruz” diyen Prof. Dr. Tunç Fışgın, sözlerini şöyle tamamladı:
“Anne-babalar önerileri dikkatle irdelemeli ve çocuklarımıza bunları anlatarak farkındalıklarını arttırmalı. Sürekli yakın mesafede ekran karşısında olmak gözdeki silier kasların kasılmasını yol açar. Sürekli yakını görerek zaman geçiren kişilerde miyop şiddeti ve ağırlığı artabilir. Bu yüzden ders araları ve gün içinde en az 20 metre olacak şekilde uzak mesafeye bakılmalı ve gözler dinlendirilmelidir. Görme bozukluklarının, okul başarısını etkileyebildiği ve baş ağrısına yol açabildiği akılda tutulmalıdır.”
OBEZİTEDE ARTIŞ GÖZLENİYOR
Koronavirüs salgınının getirdiği yaşam biçiminin çocukları ağır olarak etkilediğini ifade eden Altınbaş Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Endokrinolojisi Uzmanı Prof. Dr. Cengiz Kara da, “Salgın ve uzaktan eğitim sürecinde çocuklarda özellikle obezite ve erken ergenlik gibi büyüme sorunlarında artış gözlemliyoruz. Kısa süre içinde, çocuk endokrin polikliniklerine getirilen çocuklarda bu olumsuz yaşam biçiminin etkilerini gördük. Birkaç ay içinde bazı çocuklarda 5-10 kilograma varan ağırlık artışları gözledik. Ayrıca katkı maddeleri içeren hazır gıda tüketiminin artması ve hızlı kilo alımı ile birlikte, özellikle kız çocuklarda ergenlik belirtileri erken ortaya çıkıyor” dedi.
HAREKETLERİNİ ARTTIRMAK GEREKİYOR
Öncelikle çocukların her türlü hareketini artırmak gerektiğine dikkat çeken Kara, “Uzaktan eğitimde teneffüs araları genellikle 15-20 dakika arasında değişiyor; bu teneffüslerde, okulda olduğu gibi, çocukların bahçeye-dışarıya çıkması, nefes alması, koşması, oynaması sağlanabilir. Çevre bunun için uygun değilse ev içinde oyun aktiviteleri için imkan yaratılmalıdır. Eğitimin tamamlanmasından sonraki akşam saatlerinde ebeveynlerin çocuklarıyla birlikte yapacakları 30-60 dakikalık tempolu yürüyüşler hareketsizliği kırmak için etkili olacaktır” diye konuştu.
EN AZ 10 SAAT UYKU
Normal büyüme için okul çocuklarının en az 10 saat uykuya ihtiyaçları olduğunu hatırlatan Prof. Dr. Cengiz Kara, “Buna göre yatağa gidiş saati gece 10-11’i geçmemeli ve bundan en az 2 saat önce ekran ile ilişki kesilmelidir. Ekranın mavi ışığı ve stres dolu bilgisayar oyunları gece düşük seviyelere inmesi gereken kortizol hormonunun yüksek ve gece yükselmesi gereken büyüme hormonunun düşük kalmasına neden olabilir. Bu hormon düzensizlikleri de obezite ve büyüme geriliğine yol açabilir. Uzaktan eğitimde gün boyu ekran ışığına maruz kalan çocukların hiç olmazsa akşam saatlerinde ekrandan uzak tutulması sağlıklı büyüme açısından çok önemli olacaktır” ifadelerini kullandı.
HAZIR ÜRÜNLERDEN UZAK DURUN
Uzaktan eğitim sürecinde çocuklarda beslenme konusunda yapılması gerekenlere de değinen Çocuk Endokrinolojisi Uzmanı Prof. Dr. Cengiz Kara, “Çocuklar öğün atlamadan kahvaltı, öğle ve akşam yemeklerini düzenli yemeliler. Aralarda meyve ve benzeri ara öğünler alınabilir. Ancak paketli hazır ürünlerin (çikolata, gofret, cips vb.) ve şekerli içeceklerin tüketimi ile gereksiz kalori alımına izin verilmemeli. Hamburger, pizza gibi yüksek kalorili hazır gıdalar sipariş edilmemeli, evde tencere yemeklerinin tüketilmesine özel önem verilmelidir. Ayrıca makarna, patates, pilav, ekmek ve tatlıları içeren yüksek karbonhidrat içerikli öğünlerin porsiyonları küçük tutulmalıdır” uyarılarında bulundu.
UZAKTAN EĞİTİMDE DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER
Uzaktan eğitim sırasında çocuğun dikkatinin daha kolay dağıldığını ve daha çabuk sıkıldığını belirten Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Seher Akbaş ise, ailelere şu tavsiyelerde bulundu:
“Çocuğun bireysel özelliklerine ve bu zorlu koşulları göz önüne alarak beklentilerini esnek tutmalıdırlar. Onların derse başlama, sürdürme, ödev konusunda sorumluluklarını yerine getirmek için alan bırakmakla beraber, inisiyatif çocuğa bırakıldığında, derse katılım, sürdürme, odaklanma konusunda daha fazla sorun yaşadıklarından ebeveynler çocuğun eğitiminin takipçisi olmalıdırlar. Dersin başlaması ve sonrasında ödev, serbest zamanda neler yapılacağı planlanmalı, bu planlama aşamasına çocuk aktif katılmalıdır. Ebeveynler uzaktan eğitimde, çocuklarına nasıl destek olacakları konusunda zorlanabilirler. Milli Eğitim Bakanlığı’nın, ebeveynlere yönelik çocuklarına uzaktan eğitim desteğini nasıl sağlayacakları konusunda “aile eğitim programları” düzenlenmesinin faydası olacaktır. Anne ve baba çocukları ile birlikte zaman geçirme konusunda birlikte program yapmalı, onların kendi başına zaman geçirebilecekleri faaliyetler konusunda yol gösterici ve model olmalıdırlar.”
