Ebeveynlerin, ebeveyn adaylarının ya da etrafında çocuk olan kişilerin çocuk psikolojisi hakkında bilmeleri gereken bazı temel bilimsel gerçekler var. Bu bilimsel gerçekler ile bir çocuğun davranışlarını daha iyi bir şekilde analiz ederek, onun gelişimi için en doğru karşılığı verebilirsiniz. Doğru veya yanlış atılan her adım ileride meyvesini veriyor.
Çocuğunuzdan önce kendinize sorun, taşıdığınız en büyük izler hangi döneme ait? Karakterinizin temeli sizce kaç yaşınızda atılmaya başladı? Soruları çoğaltabiliriz ancak eminim ki birçoğumuz için cevap değişmeyecek, “çocukluğum!”.. Her ebeveynden ya da adayından en az bir kere “annem ve babam böyle davranırdı ancak ben çocuğuma asla yaşatmayacağım bunları” cümlesini duymuşuz ve tersi şekilde davrandığını görmüşüzdür. Peki çocuklarımızda kalıcı izler bırakmamak için nelere dikkat etmeliyiz?
UNICEF’in yayınladığı Çocuk Haklarına Dair Sözleşme’nin ilk maddesine göre her insan, 18 yaşına kadar çocuk sayılıyor. Ayrıca çocukluk, fark edilmese de herkes için uzun ve zorlu bir süreç, çünkü çocuk psikolojisi tıpkı yetişkin birey psikolojisi kadar, hatta daha derin noktalardan oluşuyor. Eğer ebeveynler, öğretmenler, çocuğun çevresindeki insanlar çocuk psikolojisi konusunda yeterli bilgiye sahip değilse, yaşanan ufak olaylar ileride büyük sorunların kapısını aralayabiliyor.
Çocuğunuz bir birey bunu kabullenin
Çocuklarınızın yetenekleri mesleki yönelimleri çocukken ortaya çıkmaya başlar. Keşfettikten sonra cesaretlendirip desteğinizi hissettirmelisiniz. Çoğu aile kendi yapamadıklarını çocuklarının yapmasının hayaliyle yönlendirme içine giriyor. Kimi aile de gelecek kaygısıyla çocuğunun yeteneği olan alandan ziyade ‘garanti’ gördüğü işi yapmasını bekliyor. Her ikisi de yanlış bir yaklaşım. Hiçbir aile bir ev bir araba uğruna istemediği bir meslekle mutsuzluğa mahkum bir çocuk yetiştirmek istemez diye tahmin ediyorum. Çocuklarınıza güvenin ve destek olun, sevdiği işi yapsın ki başarsın.
Özgür çocuklar yetiştirin
Çocuklar için ilk 4 yaş eğitim açısından oldukça önemlidir. Ancak bir çocuk, onun için hiç de eğlenceli olmayan sıkı bir eğitim yerine özgür kalarak ve duygularını ifade ederek daha verimli bir gelişim süreci yaşayacaktır. Çocukların ne öğrendiğini, diğer çocuklardan geri kalıp kalmadığını devamlı kontrol etmek doğru bir davranış değil.
Çocuklarda ayrılık kaygısı normal bir durumdur
2 yaşına kadar çocukların annesine, babasına, ona bakan başka bir büyüğüne ya da bakıcısına bağlanması ve ondan ayrıldığı zaman ağlaması normal bir davranıştır. 3-5 yaş erkek çocuğu psikolojisi için de özellikle anneden ayrılma durumunda ağlama davranışının normal olduğu biliniyor.
Uzman Klinik Psikolog İpek Gökozan, ayrılık durumunda çocuğun ağlamasına ve duygularını dışa vurmasına izin vermek gerektiğini söylüyor. Ancak onun yanında kalacak kişinin bu ağlama durumunda çocuğa destek olmasının da önemini vurguluyor. Geçmiş bir ayrılık travması bu şekilde dışa vuruluyor olabilir. Çocuk tepki verdiğinde, onu anlayışla karşılaşmak travmanın iyileşmesi açısından da olumlu bir etki yaratacaktır.
EGE HABER/ CEYLİN ÇAĞATAY
