Araştırma Görevlileri! Hizmet Sürelerinin Kazanılmış Hak Aylığı…

Yükseköğretim kurumlarında yapılan araştırma, inceleme ve deneylerde yardımcı olan ve yetkili organlarca verilen ilgili diğer görevleri yapan öğretim yardımcısı olarak bilinen araştırma görevlileri sözleşmeli personel olarak görev yaptığı hizmet sürelerinin kazanılmış hak aylığında değerlendirilmesi mümkün mü? sorusunun cevabını araştırmaya devam ediyor. Ortalama 6.650 TL maaş alan araştırma görevlilerinin bilmesi gerekenler…

A) Öğretim üyeleri sınıfı:

Bu sınıf; profesörler, doçentler ve doktor öğretim üyelerinden oluşur.

a) Profesörler, profesör kadrosuna atandıkları tarihi izleyen aybaşından itibaren birinci
derecenin,

b) Doçentler, doçent kadrosuna atandıkları tarihi izleyen aybaşından itibaren üçüncü
derecenin,

c) Doktor öğretim üyeleri, doktor öğretim üyesi kadrosuna atandıkları tarihi izleyen
aybaşından itibaren beşinci derecenin,
ilk kademe aylığını alırlar.

Yukarıdaki (a), (b) ve (c) bentlerine göre üst dereceye atananlar, bu dereceleri kazanılmış hak olarak aldıktan sonra geçirecekleri her yıl için bir kademe ilerlemesinden yararlanırlar.

B) Öğretim görevlileri sınıfı:

Bu sınıf, öğretim görevlilerinden oluşur.

C) Araştırma görevlileri sınıfı:

Bu sınıf, araştırma görevlilerinden oluşur.

Öğretim görevlileri ve araştırma görevlilerinin giriş dereceleri (657 sayılı Devlet Memurları Kanununun değişik 36 ncı maddesinin “Ortak Hükümler”i ile getirilen kademe ilerlemesi ve derece yükselmesine ilişkin hükümleri hariç) Devlet Memurları Kanunu hükümleri uyarınca öğrenim niteliğine ve süresine göre tespit edilecek kazanılmış hak aylık derece ve kademelerine iki derece eklenmek suretiyle belirlenir.” hükmü, “Öğretim elemanlarının görev aylıkları” başlıklı 4 üncü maddesinde; “Öğretim elemanlarının bu Kanunun 3 üncü maddesine göre tespit edilen görev aylıkları kazanılmış hak teşkil etmeyip, aylık ödemelerine esas tutulur ve bu Kanun kapsamından çıkmaları halinde dikkate alınmaz.

Öğretim üyelerinden 3 üncü maddenin (A) bendinde gösterilen kadrolara atandıkları tarihte kazanılmış hak aylık dereceleri; unvanları için öngörülen giriş derecelerinin üzerinde olanlar ile, bu kadrolara derece yükselmesi suretiyle ulaşanlar hakkında 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun değişik 161 inci maddesi uygulanır ve kazanılmış hak aylıkları başlangıç derecelerinin ileri kademelerine gelenlerin aylıkları, bu kademeler üzerinden ödenir.
Bunların başarılı geçen hizmet süreleri, kazanılmış hak derecelerinde kademe ilerlemesi yapılmak suretiyle değerlendirilir.” hükmü, “Derece yükseltilmesi” başlıklı 7 nci maddesinde;

Öğretim elemanları;

a) Yükselebilecekleri derecede aynı unvanla boş bir kadronun bulunması,

b) Derecesi içinde en az üç yıl bulunmuş ve bu derecenin üçüncü kademe aylığını bir yıl fiilen almış olmaları,

c) Bu süre içinde olumlu sicil almış bulunmaları, Şartıyla bir üst dereceye yükseltilebilirler.” hükmü, “Kademe ilerlemesi” başlıklı 8 inci maddesinde; “Öğretim elemanlarının kademe ilerlemesi, bulundukları kademede en az bir yıl çalışmış ve olumlu sicil almış olmalarına ve aynı derecede ilerlenebilecek bir kademenin bulunmasına bağlıdır.

Kademe ilerlemesi, ilgililerin hak kazandıkları tarihten geçerli olmak üzere yapılır.” hükmü, “Uygulanacak diğer kanun hükümleri” başlıklı 20 nci maddesinde ise; “Bu Kanunda hüküm bulunmayan hallerde 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu ile 657 sayılı Devlet Memurları
Kanunu hükümleri uygulanır.” hükmü yer almaktadır.

Ayrıca, Danıştay 8. Dairesinin 09/02/2005 tarihli ve E.2004/1141, K:2005/552 sayılı Kararında; “2914 sayılı Yasanın yardımcı doçentlerin de aralarında bulunduğu öğretim elemanlarının derece yükselmesini de düzenleyen özel Yasa hükmünde olduğu açık olup, davacının öncelikli olarak tabi olduğu Yasa 2914 sayılı Yasadır.

Bu Yasanın 3. ve 7. maddelerinde de yardımcı doçent, doçent ve profesör kadroları için kadro dereceleri ayrı ayrı gösterilmiş, derece yükselmelerinin ne şekilde olacağı açıklanmış, unvanlı kadroların başlangıç derecesi (bir üst unvanın alt sınırı şeklinde ) açıkça düzenlenmiş ve unvana bağlı kadronun değişmemesi halinde kademe ilerlemesi imkanı da getirilmiştir. Artık “Kanunda hüküm bulunmayan bir hal”den söz edilmesi mümkün olmadığından 657 sayılı Yasa hükümlerinin kıyasen uygulanmasının söz konusu olamayacağı…” hükme bağlanmış bulunmaktadır.

Öte yandan, 4/11/1981 tarihli ve 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun “İzinler” başlıklı 64 üncü maddesinin birinci fıkrasında; “Öğretim elemanları yıllık izinlerini, normal olarak, öğrenime ara verilen zamanlarda kullanırlar. Bunların diğer izinleri ile Yükseköğretim üst kuruluşları personelinin ve yükseköğretim kurumları memurlarının izin işleri 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu hükümlerine göre yürütülür.” hükmü yer almaktadır.
Yıllık izin sürelerinin hesaplanması konusunda ise 154 Seri No’lu Devlet Memurları Kanunu Genel Tebliğinde; “…Yıllık izin sürelerinin hesabında, hangi statüde olursa olsun kamu kurum ve kuruluşlarında geçen hizmet süreleri ile kamu kurum ve kuruluşlarında geçmese dahi Devlet
memurlarının kazanılmış hak aylıklarında değerlendirilen hizmet sürelerinin dikkate alınması gerekmektedir…” açıklaması yapılmaktadır.

Yukarıda yer verilen hüküm ve açıklamalar çerçevesinde;

– Öğretim elemanlarının başlangıç derecelerinin 2914 sayılı Yüksek Öğretim Personel Kanununun 3 üncü maddesinde ayrı ayrı gösterilmesi, derece yükselmesinin ve kademe ilerlemesinin ne şekilde olacağının ise mezkur Kanunun 7 nci ve 8 inci maddelerinde açıklanması sebebiyle; mezkur Kanunun 20 nci maddesine istinaden 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 36 ncı maddesinin (C) bendi hükümlerinin kıyasen uygulanmasının mümkün bulunmadığı, dolayısıyla Üniversitenizde araştırma görevlisi olarak görev yapmakta olan ilgilinin daha önce 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 4/B maddesine göre sözleşmeli personel olarak görev yaptığı hizmet sürelerinin kazanılmış hak aylığı veya görev aylığı tespitinde değerlendirilemeyeceği,

– Yıllık izne esas hizmet süresinin tespitinde hangi statüde olursa olsun kamu kurum ve kuruluşlarında geçen hizmet süreleri ile kamu kurum ve kuruluşlarında geçmese dahi Devlet memurlarının kazanılmış hak aylıklarında değerlendirilen hizmet sürelerinin dikkate alınması sebebiyle, ilgilinin daha önce 657 sayılı Kanununun 4/B maddesine göre sözleşmeli personel olarak görev yaptığı hizmet sürelerinin yıllık izne esas hizmet süresinin tespitinde dikkate alınması gerektiği, değerlendirilmektedir.