Rusya ile Ukrayna arasındaki savaşın dengeleri değiştirerek akaryakıt ve gaz maliyetlerini artırmasıyla üretimden taşımaya kadar birçok alanı kötü etkilemesi sonucu ülkemizde sebze ve meyve fiyatları tavan yapmış durumda. Üstelik bu kriz küresel çapta yayılmış durumda. İşte gıda fiyatlarını artıran nedenler…
Türkiye’nin haberine göre son bir yılda, doğalgazın fiyatı santrallerde yüzde 638, sanayide yüzde 549 ve konutlarda yüzde 93 yükselirken, akaryakıt ikiye katlandı. Gübre fiyatlarında 5-6 kat artışın yanı sıra işçilik maliyetleri, üreticide her kalemde fiyatları artırdı. Bütün bunlara ambalaj maliyetleri de eklenince, tüketici ağır bir bedel ile karşı karşıya kaldı.
Marul 20 lirayı, domates 30 lirayı bulurken, her geçen gün katlanan fiyatlar vatandaşın ümidini kırdı. Sektör temsilcileri; enerji giderinin artmaya devam ettiğini, yaz mevsiminde ürün çoğalsa bile fiyatlarda rahatlatan bir düşmenin mümkün olmayacağını belirtiyor.
BİRDEN ÇOK NEDENİ VAR
Türkiye Perakendeciler Federasyonu’na bağlı olarak çalışan İstanbul Perakendeciler Derneğinin (PERDER) Yönetim Kurulu Başkanı Faruk Güzeldere, pandemi sonrası tam düzelme beklenirken Rusya-Ukrayna savaşının piyasaları vurduğunu söyledi. Güzeldere “Pandemi döneminde gerekli üretim yapılamadı. Bazı ülkeler, vatandaşı gıdasız kalmasın diye stokladı. Pandemi bitti, tam nefes alacakken, dünya hububatının yüzde 30’unu üreten iki ülke savaşa girişti. Buğday başta olmak üzere fiyatlar katlandı. Son 15 yılın rekoru kırılıyor. Petrol ve gazdaki artış da lojistikte ciddi maliyete yol açtı. Bizim tedarik açısından sorunumuz yok. Şu an erişemediğimiz ürün yok. Ancak maliyet ve fiyat artışları var. Bir aracın Antalya’dan İstanbul’a gelip gitmesi 24-25 bin lira. Bu sadece akaryakıt bedeli. Şoför, köprü ve otoyol paralarını da eklediğinizde, bedava ürün de getirseniz, onun birim maliyeti 5,5 lira oluyor” dedi.
FİYATLAR DÜŞMEYEBİLİR
Gübre fiyatlarına da dikkat çeken Güzeldere “Çiftçi gübre, mazot derken bir maliyetleme yapacak. Yaz ile birlikte ürün rekoltemiz bollaşacak, arz çoğalacak. Bereketli bir dönem geçirdik. Atıl araziler için teşvik var. Ciddi bir ekim söz konusu. Şu an sera dönemindeyiz. Tarla hasadıyla birlikte fiyatlarda kısmen bir gevşeme olacağını bekliyorum. Bu gevşemenin tüketici tarafından derin şekilde hissedilmesi için akaryakıt fiyatının düşmesi lazım. Akaryakıt ve nakliye fiyatları düşerse indirim olur. Akaryakıt yükselmeye devam ederse fiyatlar düşmeyebilir” ifadelerini kullandı.
