Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, Yeni Ekonomi Programı’nı (YEP) anlattı. Türkiye ekonomisinin yol haritası olarak da görülebilecek YEP’de enflasyon, istihdam, büyüme, ihracat, cari açık gibi temel makro göstergelerin altı çizildi.
Yeni Ekonomik Programı açıklayan Bakan Albayrak’ın konuşmasından satır başları ise şu şekilde,
Dengelenme sürecinin sonuna yaklaşırken pandemi sonrası dünya yeni bir sınamayla karşı karşıya kaldı. Kimi ülkeler ekonomilerini ve sınırlarını tamamen kapattılar. İşsizlik arttı. Belirsizlik ortamında Türkiye gibi gelişmekte olan ülkelerin para birimi tüm dünyada değer kaybetti. Enflason oranımızdaki trend yerini yatay bir seyre bıraktı. Altın ithalatındaki hızlı artış ve turizmdeki düşüş nedeniyle cari işlemlerde geçici de olsa bozulma ortaya çıktı. Bu program salgın sonrası yeni normale nasıl uyum sağlayacağımızı ortaya koyacak.
Kararlı politikalarla Türkiye muazzam bir başarı elde etti. Ağustos 2018’de 7.20’lere yükselen dolar kurunu 2019 yıl sonunda 5.95’lere indirdik. Cari işlemler açığını cari fazlaya çevirdik. Yüzde 6,4’lük büyüme oranını yakaladık. Kovid 19’la dünya ekonomileri yeni sınamayla karşı karşıya kaldı. Ekonomik faaliyet çok sert yavaşladı. Kimi ülkeler ekonomilerini kapattı. İşsizlik tüm dünyada arttı. Türkiye gibi gelişmekte olan para birimleri değer kaybetti. Özellikle altın ithalatında hızlı artış ve turizmdeki sert düşüşle geçici bir bozulma ortaya çıktı.
PANDEMİ İLE MÜCADELEDE 3 BAŞLIK
Kovid’le mücadelemizi 3 başlık üzerine inşa ettik. Birincisi iş gücü piyasamızı ayakta tutmak. İkincisi salgından etkilenen hane halkı ve işletmelere gerekli kaynağı sağlamak. Üçüncüsü temel sektörlerin faaliyetlerini sürdürmesini garanti altına almak. Tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de adımlar atıldı. İhtiyaçları tüm bu doğrultuda paketlerle genişlettik. Destek paketlerinin toplam büyüklüğü Kovid döneminde 494 milyar TL ile milli gelirimizin yüzde 10’una ulaştı. İhtiyaç sahibi 6,2 milyon ailemize 1000 lira destek sağladık. Emekli aylıklarını 1000 TL’den 1500 TL’ye yükselttik.
Kısa çalışma ödeneğinin süresini uzattık. İstihdamın sürekliliğini sağladık. 267,4 milyar liralık kredi finansman imkanı sağladık. 9 milyon vatandaşımıza 47,5 milyar lira bireysel ihtiyaç desteği verdik. Bu yılın temmuzunda ekonomide normalleşme sürecine girildi. Birçok ülkeden pozitif ayrıştık. İhracatta ciddi artış kaydettik. Turizm ve ulaşım gibi alanlarda toparlanma henüz istediğimiz seviyeye ulaşmadı. Yeniden canlandırmak bizim için hayati önemde.
YEP İÇİN 3 MADDE
Bu seneki yeni ekonomi programımızın ana programını yeni dengelenme, yeni normal, yeni ekonomi olarak belirledik. Her bir maddeyi ayrı bir meydan okuma olarak gördüğümüzü anlatacağım. Yeni dengelenme ile sürdürülebilir bir büyüme modeli inşa edeceğiz. Finansal tedbirler kaldırılacak. Salgın döneminde atılan birçok adımı normalleşme kapsamında atmaya başladık. İlgili kurumlarımız faiz likidite adımlarıyla adımlar atmaya başladığımızın örnekleridir.
Önümüzdeki haftalarda da devam edecek. İkinci temamız yeni normal. Özellikle sosyal ve ekonomik değişim Kovid 19 salgınıyla dünyada değişime uğradı. Ekonomide iş yapış şekilleri yeniden şekilleniyor. Dijital dönüşüme hız kazandırarak yeni çalışma modelleri bir zorunluluk olarak karşımıza çıkıyor.
Yeni normale uyum sağlamak yeni hedefimiz olacak. Diğeri ise yeni ekonomi ise kalkınma modeli yeniden dengelenmeyi sağlayarak yeni normale uyum sağlayarak yeniden güçleneceğiz. Teknoloji ve verimlilik odaklı stratejik reformları hayata geçirmeye devam edeceğiz. Ülkemizi üretim ve yatırımda küresel bir cazibe merkezi haline getireceğiz. Kapsayıcı kalkınma modelini uygulayacağız.
2020 – 2023 YILLARINA DAİR HEDEFLER
BÜYÜME
2020 büyüme tahmini yüzde 0,3 (Önceki yüzde 5)
2021 büyüme tahmini yüzde 5,8 (Önceki yüzde 5)
2022 büyüme tahmini yüzde 5 (Önceki yüzde 5)
2023 büyüme tahmini yüzde 5 (Önceki yüzde 5)
İŞSİZLİK
2020 işsizlik tahmini yüzde 13.8
2021 tahmini yüzde 12,9
2022 tahmini yüzde 11,8
2023 tahmini yüzde 10,9
ENFLASYON
2020 sonu TÜFE tahmini yüzde 10,5 (Önceki yüzde 8,5)
2021 tahmini yüzde 8 (Önceki yüzde 6)
2022 tahmini yüzde 6 (Önceki yüzde 4,9)
2023 tahmini yüzde 4,9
CARİ DENGE
2020 cari denge/GSYH tahmini yüzde -3,5 (Önceki yüzde -1,2)
2021 tahmini yüzde -1,9 (Önceki yüzde 0,8)
2022 tahmini yüzde -0,7 (Önceki yüzde 0)
2023 tahmini yüzde 0,1
BÜTÇE DENGESİ
2020 bütçe dengesi/GSYH tahmini yüzde -4,9 (Önceki yüzde -2,9)
2021 tahmini yüzde -4,3 (Önceki yüzde -2,9)
2022 tahmini yüzde -3,9 (Önceki yüzde -2,6)
2023 tahmini yüzde -3,5
GSYH BÜYÜKLÜĞÜ
2020 tahmini 702 milyar dolar
2021 tahmini 735 miyar dolar
2022 tahmini 801 milyar dolar
2023 tahmini 875 milyar dolar
-
-
-
-
-
-
