Geçtiğimiz 2 yıl içerisinde tam olarak 3 kat büyüme gösteren e-ticaret sektörü, Ticaret Bakanlığı tarafından yapılan bir takım yeni düzenlemelere tabi tutuldu. Bakanlık, yaptığı yeni düzenlemelerle haksız rekabetin önüne geçmeyi ve sektördeki büyümenin dengeli olmasını sağlamayı amaçlıyor.
Ülkemizde, e-ticaret hacmi 2019 yılından bu yana üç katına çıkmış bulunuyor. Rakamlarla ifade edecek olursak, 2019 yılında 136 milyar TL iken 2021 yılında sayı 381 milyar TL olarak karşımıza çıkıyor. Gün geçtikçe hacmi büyüyen e-ticaretin bu yıl sonunda 615 milyar TL olması bekleniyor.
Yeni Düzenlemeler Hak Kaybını Engelleyecek
Ticaret hacminin üçte birlik kısmı online alışveriş platformları tarafından sağlanıyor. Bu platformların etkisi bu kadar büyük iken tekelleşme ve haksız rekabet ortamının oluşmaması neredeyse imkânsız hale geliyor. İnternet üzerinden alışveriş yapanların bu platformlara ilgisi arttıkça diğer satıcılar etkisiz hale geliyor. Bu da beraberinde bu platformlar üzerinden satış yapan KOBİ’lere çok yüksek komisyon bedelleri olarak yansıyor. Bu platformlar neredeyse internet üzerinden satış yapılan her sektörde faaliyet gösteriyorlar. Dolayısıyla tüketiciler bu platformlara bağlı hale geliyor ve rakiplerini saf dışı bıraktıkları için fiyat belirleyici konumuna geliyorlar. Hatta platformu kullanan tüketicilerin kişisel bilgilerini ticari amaçlarla kullanıyorlar ve kimi zaman bu bilgileri üçüncü kişilere satabiliyorlar.
Ticaret Bakanlığı bahsettiğimiz olumsuzlukların yaşanmaması adına bu sektöre birçok kriter getirdi. Böylelikle hem bu platform üzerinden satış yapan KOBİ’lerin hakları korunacak hem de tüketicinin mağdur olmaması sağlanacak. Kriterlere uyulmaması durumunda, farklı durumlar için farklı idari ve para cezası uygulanacak.
Tekelleşmenin Önüne Geçilecek
Belirlenen yeni kriterlere göre, satıcılar birden fazla platformda satış yapabilecek ve reklam verebilecekler. Bu platformlar üzerinden satış yapanlar uzun süre paralarını almak için bekliyorlardı. Yapılan düzenleme ile satış yapan kişi, ürünü tüketiciye teslim edildikten en geç beş gün sonra parasını tam ve eksiksiz olarak alabilecek.
Satıcılar zorunlu olarak kampanyalı satış yapmaya zorlanmayacak. Pazaryeri ile satıcı arasında ticari ilişki aracılık sözleşmesi imzalanacak. Bu sözleşme tek taraflı olarak değiştirilemeyecek. Kamu kurumlarında şikâyette bulunan satıcının tavsiye sisteminde alt sıralara düşürülmesi engellenecek ve hizmetleri misilleme amaçlı kısıtlanamayacak.