Diziler insanlara ilham veriyor mu? Türk dizilerinin toplum üzerinde etkisi neler?
Hemen hemen her akşam büyük kitleler tarafından takip edilen Türk dizileri toplumsal cinsiyet rollerinin üretiminde de topluma ayna tutma konusunda da etkili bir araç.
İletişim fakültesi mezunu ve mezuniyet projesini medya temsilleri üzerine tasarlamış biri olarak, dizilerin ve hatta genel olarak medya içeriklerinin toplum üzerinde büyük bir etkisi olduğuna inandığımı söyleyebilirim. Medya, toplumu hem yansıtan hem de yönlendiren rolleri yeniden üreten bir ortam olarak tanımlanabilir. Türk dizileri sadece ülkemizde değil Ortadoğu’da da büyük etkiye sahip. Her şeyden önce, medyanın toplumsal cinsiyet rollerini yeniden ve yeniden ürettiğini belirtmek gerekir. Aynı zamanda kültüre göre şekillenen bir mecradır diziler. Örnek vermek gerekirse ataerkil bir toplumuz ve hemen her dizide bunu vurgulayacak şekilde mesajlar veriliyor.
İnsanları etkileme ve ilham vermede başarılı olup olmadıkları veya hakim düzene baş kaldırma gücüne sahip olup olmadıkları tartışılır. Belki bu kadar radikal bir değişim için yeterli değil ama bence kesinlikle hem olumlu hem de olumsuz olarak insanlar üzerinde etkisi var. Şimdiye kadar birçok dizide kadına şiddetin nasıl uygulandığına, erkek egemen düzene ve daha çocuklukta yönlendirilen biçimlenen rollere tanık olduk. Reklamlarda ev hanımlarının üstelenmesi gereken sloganları ezber ettik. Ancak bir kadının bununla nasıl başa çıkması gerektiğini ve şiddete maruz kaldığında ne yapması gerektiğini göremedik.
Umut hala var
Tüm bunlara rağmen konuşulacak birkaç olumlu örnek var. Bunlardan biri de Kırmızı Oda. Bence seyirciye katarsis yaşatmayı başarıyor. Birçok karakterin hayat hikayelerinde kendime yakın duygular bulabildim. Bu dizi bizi sadece psikolojik olarak aydınlatmakla kalmıyor, göremediğimiz tarafları ortaya koyuyor, aynı zamanda güçlü mesajlarla şiddete dur demesi açısından önemli. Hem Youtube yorumlarından hem de Türklerin dizilere verdiği önemden yola çıkarak bu tür yapımların artması gerektiğini çünkü toplum üzerinde olumlu etkileri olduğunu düşünüyorum. Tıpkı bir dizide yayınlanan parmak kırma sahnesinin ardından eşinin parmağını kıran ve habere konu olan kişi gibi. Medya, özellikle diziler insanlara ilham veriyor ya olumlu ya da olumsuz olarak.
Mutlaka bahsetmek istediğim ve takdir ettiğim bir dizi daha var o da “Alev Alev”.. Her zaman duyarlı olan ve kadına şiddete dur demek için pek çok projede yer alan Demet Evgar Alev Alev dizisinde yarattığı Cemre karakteriyle bir çok kadına umut oldu.
EGE HABER/CEYLİN ÇAĞATAY
