Emekli maaşlarına yargı koruması: Bankaların kesinti ve haciz yetkisi sınırlanıyor
Yargıtay’dan gelen önemli bir karar, emekli maaşlarını etkileyen kredi borcu olan emekliler için büyük bir önem taşıyor. Artık bankalar, emekli maaşından kesinti yapma, haciz uygulama veya bloke koyma hakkına sahip değil. Yargıtay, emekli maaşını “yaşam hakkı” olarak değerlendirdi ve bankaların kesinti ve haciz hakkını reddetti. Bu karar, emekli maaşlarına yargı koruması getiriyor.
Çeşitli borçlar nedeniyle emekli aylıklarına yapılan kesintiler ve hacizler, çok sayıda şikayete neden oldu. Ancak Sosyal Sigortalar Kanunu’na göre, emekli gelirleri bankalar tarafından muvafakat alınmadan haczedilemiyor veya bloke konulamıyor. Emekli maaşlarına yapılan haciz talepleri, icra müdürleri tarafından reddedilmesi gerekiyor.
Emekli maaşı “yaşam hakkı”
Yüksek Mahkeme, emekli aylıklarını “yaşam hakkı” olarak değerlendirdi ve bankaların kesinti ve haciz yetkisi olmadığını belirledi.
Emekli aylıkları, nafaka borcu dışında haczedilemiyor ve emekliye özel bir sigorta kolu olmaksızın kesinti yapılamıyor. Emekli aylıklarına sadece emeklinin onayıyla haciz uygulanabiliyor. Ancak, emeklinin adına kayıtlı taşınmazlar (araç, ev, arazi) varsa icra işlemi uygulanabiliyor.
Yargı kararı, emekli aylıklarına kesinti veya haciz uygulanması durumunda dava yoluyla iadenin mümkün olduğunu ve bu kesintilerin yasa dışı olduğunu vurguluyor. İade için istirdat davası açılabilir, ancak bu süre bir yılla sınırlıdır.
SGK prim borcu ve nafaka konu dışı
Ayrıca, kesintilerin durdurulması için dava açılırken ihtiyati tedbir talep edilmesi gerekiyor. Menfi tespit talebinin de dava dilekçesinde belirtilmesi gerekiyor. Menfi tespit talebi kabul edildiğinde banka hesabındaki kesinti kaldırılır.
Mevcut uygulamada, emekli aylıklarına nafaka ve SGK prim alacakları nedeniyle haciz konulabiliyor. Ancak bu durumda kesinti miktarı emekli aylığının dörtte birini geçemez. Ayrıca, emekli vatandaşlar, aylıklarındaki kesinti veya banka blokesi için Tüketici Hakem Heyetlerine başvurabilirler. Haciz uygulanamamakla birlikte, emeklinin üzerine kayıtlı taşınmazlar (araç, ev, arazi) icra edilebilir.
