Türkiye’de binlerce vatandaş hükümet tarafından verilen engelli maaşı veriliyor. Bu kapsamda binlerce kişiyi ilgilendiren emsal bir karara imza atıldı. Anayasa Mahkemesi, “Evde kişi başına düşen aylık gelir 303.48 TL’nin üzerindeyse engelli aylığı kesilir” şeklindeki yasal düzenleme gerekçe gösterilerek aylığı kesilen bir kişinin başvurusunu kabul etti ve engelli aylığının kesilmesinin hak ihlali olduğuna karar verdi. İşte o karar hakkındaki detaylar…
Engelli maaşından faydalanan binlerce kişiyi ilgilendiren önemli bir gelişme yaşandı. Takvim’in haberine göre, Bursa’da yüzde 98 oranında zihinsel engelli olduğu gerekçesiyle engelli maaşı alan bir vatandaşın maaşı kesildi. 2015 yılında Bursa’nın Osmangazi İlçesi Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı Mütevelli Heyeti yaptığı incelemenin ardından, “hane içinde kişi başına düşen gelir miktarı 303.48 TL’nin (2012 yılının ikinci yarısı için yasa ile belirlenmiş sınır değer) üzerindedir ve bu nedenle alınmakta olan yardımın iptali gerektiği” kararı verdi.
Maaşı kesilen vatandaşın Avukat ı Candan Dumrul, “Vakfın aylık bağlama ya da iptal etme gibi bir yetkisinin bulunmadığını, kişiye bağlanacak aylığın sosyal yardımın tespitinde hane içi gelirin esas alınmasının mümkün olmadığını, kesinti uygulaması ile kazanılmış haklarının ve Anayasa’nın pek çok maddesinin ihlal edildiği” gerekçesiyle Bursa 1. İdare Mahkemesine dava açarak, işlemin iptalini istedi. İdare Mahkemesi de “D.A’nın yaşadığı haneye giren toplam gelirin 4 bin 420 TL olduğu, kişi başına düşen gelir miktarının bin 104 lira 96 kuruş bu tutarın ise mevzuat gereği 16 yaşından büyükler için belirlenmiş olan asgari ücretin aylık net tutarının 1/3’ünden fazla olduğu” gerekçesiyle davayı reddetti. Karara yapılan istinaf başvurusunun da reddedilmesi üzerine Avukat Dumrul, Anayasa Mahkemesine bireysel başvuruda bulundu.
Konu hakkında yapılan değerlendirme sonucunda şu ifadelere yer verildi:
“Başvurucunun engellilik durumunda hiçbir değişiklik olmamasına karşın aradan çok uzun zaman geçtikten sonra farklı bir hesaplama yöntemi getiren kanuni bir düzenlemeye dayanılarak engelli aylığının tümüyle kesilmesi hukuki güvenlik ve meşru beklentilerin korunması ilkelerine uygun olmamıştır.
Sonuç olarak her ne kadar sosyal güvenlik alanında kanun koyucunun geniş bir takdir yetkisinin olduğu kabul edilse dahi engellilere ödenmekte olan aylıkların hiçbir geçiş hükmü veya başka bir tedbir öngörülmeden ve bunu gerektiren açık bir zorlayıcı gerekçe de öne sürülmeden tamamıyla kesilmesinin Anayasa’da özel olarak korunmaları öngörülen engelli bir birey olan başvurucu yönünden aşırı bir külfete yol açtığı ve değinilen kamu yararı amacıyla karşılaştırıldığında müdahalenin orantılı olmadığı değerlendirilmektedir. Bu durum müdahale ile öngörülen kamu yararının sağlanması amacı ile başvurucunun maddi ve manevi varlığını koruma ve geliştirme hakkının korunması arasındaki adil dengenin başvurucu aleyhine bozulması sonucunu doğurmuştur.”
Engelli maaşı şartları nelerdir?
Sosyal güvencesi olmayan ve hane içinde kişi başına düşen geliri net asgari ücretin 1/3’ünden (2021 yılı için 852,53-TL) az olan vatandaşlarımıza yapılan yardımlardır.
18 yaş üstü engelli kişiler ile bu kişilerin vasi veya vekili
%40 ve üstü engelli raporu olan vatandaşlar
TC Kimlik Kartı
Sağlık Kurulu Raporu (20.02.2020 tarihi sonrası sağlık kurulu raporları elektronik olarak temin edildiğinden bu tarihten sonra düzenlenmiş raporlar talep edilmemektedir.)