Küresel çip krizi nedeniyle sıfır otomobil üretimlerinde yaşanan aksaklık, vatandaşları ikinci el piyasasına yönlendirmişti. Ancak 2021 yılının sonlarına doğru (Kasım ve Aralık) kurlardaki rekor seviyede artış piyasalara büyük zam olarak yansımıştı. 2022 yılında ise kurların gerilemesi, vatandaşa beklediği indirimi vermedi. İkinci elde satışlar ise bıçak gibi kesilerek durma noktasına geldi.
VOA’nın aktardıklarına göre, İzmir’de kullanılmış araç satışlarının merkezi olarak görülen Otokent Galericiler Sitesi’nde müşteri görmek neredeyse güç hale geldi. Otokent’te galeri işletmecisi olan Erkan Kuşdemir, dolar kurunun ani düştüğü 20 Aralık 2021’den itibaren satışların durma noktasına geldiğini söyledi.
VOA Türkçe muhabirine konuşan yetkili, “Düşük kalemden en lüksüne kadar araba var ama piyasada yüksek olduğu için bizler de yüksek olarak aldık bu arabaları. Şimdi satılmayınca elimizde kaldı. Şimdi ben 150 bin liraya aldığım arabanın üzerine 160 bin lira yazmışım. Bunu kalkıp 140 bin liraya, 135 bin liraya veremem ki. Müşteri gelmiyor zaten, gelirse de o da 130-140 bin liraya almaya çalışıyor haklı olarak. Biz de zarar ettiğimiz için veremiyoruz. Müşterinin parası cebinde, bizim de arabamız kapının önünde bekliyor” ifadelerini kullandı.
Dolar Yüksekken Satış Vardı
Galeri işletmecisi Seyhat Kaysal ise “Dolar 17-18 liraydı. Her gün araba satıyorduk. Dolar 13 liraya düştü. Daha siftah yaptığımız yok. Ben bu arabayı dolar 17-18 liraydı 500 bin liraya aldım. Şimdi 400 (bin) liraya nasıl satayım? O zaman doların böyle düşeceğini bilseydim ben de bu arabayı almazdım, satmazdım, beklerdim. Biri çıkıp bize dedi mi ’13 liraya yarın düşecek’ diye? Demedi. Bir açıklama geldi mi, gelmedi. Bu dolar 17-18 liraydı. Arabaları aldık. Burada 3-4 milyonluk araba var. Benim 2,5 aydır siftah yaptığım yok. Zararına nasıl satayım ben malımı? Ben 100 milyar parayı bir yılda kazanmıyorum. 100 milyar parayı nasıl bir kalemde, bir arabada sileyim? Bana ‘dolar 18 lirayken, 15 liraya düşecek’ denseydi ben de bu arabayı almazdım. Daha düşük model araba alırdım. Ben de yorganıma göre ayağımı uzatırdım” dedi.
Sıfır Piyasasındaki Düşüş İkinci Ele de Yansır
Otokent Yönetim Kurulu Başkanı Feyzi Demir, satışların tekrar hareketlenmesi için ikinci el fiyatlarının aşağıya çekilmesi gerektiğini söyledi ve bunun yolunun sıfır araç fiyatlarının da düşmesinden geçtiğini belirtti:
“Bu fiyatları geri çekerlerse hareketlenir. Ne olur bir sefere mahsus, esnafımız çok zarar eder. Çünkü çok yüksek paralara aldılar. Şu anda bile 20-30 milyar aşağısına çektiler ama satış yok. Çok fazla bir artış olduğu için geriye dönemiyoruz. Zaten şu anda esnaflarımın hepsi çekti fiyatları geriye. Ama sıfırlarda şu anda ‘geriye çekeyim’ yok. Aynı fiyatlarla devam ediyor. Eğer sıfır araçlarda bir fiyat artışı yapmadan, normal bir fiyat yaparlarsa bizim de esnaf olarak en fazla 2-3 ay bir sıkıntımız olur. Ondan sonra tahmin ediyorum işlerimiz açılır burada.”