İş veren ve çalışanı karşı karşıya getiren önemli konulardan birisi maaşın geç yatırılması. Özellikle asgari ücretin 4,250 TL olmasının ardından iş veren ve çalışan arasında zor durumda bırakma, mobbing uygulama veya maaşlarını geç ödeme gibi sorunlar artmaya başladı. Pandemi döneminde işsizlik oranları artmışken çalışanı işten çıkarmalarında arttığı şu günlerde çalışan haklarını araştırmaya başladı. İşte çalışanın hakları…
Çalışana Kıdem Tazminatı Ödemesi Gerekebilir!
İş verenin çalışanın maaşını geç ya da eksik ödemesi üzerine devlet çalışana bu konuda bazı haklar tanıyor. Ücretini 20 günden daha geç alan vatandaşlar kıdem tazminatı alıp işten ayrılma hakkına, hatta iş yavaşlatma eylemi yapma hakkına sahip olabiliyor. İş yavaşlatma yapan bir çalışan herhangi bir grev niteliği taşımadığı gibi iş veren de bu sebeple yeni bir çalışan hakkına sahip olamaz.
Öte yandan gece mesaisi yapan bir çalışan devlet haklarına göre 7.5 saatten fazla çalıştırılamaz. Ayrıca bir çalışanın sigortasız çalıştırılması devlet tarafından yasaklanmıştır. Sigortasız işçi çalıştıran işveren 1 yıl için brüt asgari ücretin 38 katını ödemek durumunda kalır. Ancak Deniz ve hava taşıma işlerinde çalışanlar, 50’den az işçi çalıştırılan (50 dahil), tarım ve orman işlerinin yapıldığı işyerlerinde veya işletmelerinde çalışanlar, Aile ekonomisi sınırları içinde kalan tarımla ilgili her çeşit yapı işleri, Bir ailenin üyeleri ve 3 üncü dereceye kadar (3 üncü derece dahil) hısımları arasında dışardan başka biri katılmayarak evlerde ve el sanatlarının yapıldığı işlerde çalışanlar, Ev hizmetlerinde çalışanlar, Çıraklar, Sporcular, Rehabilite edilenler, Esnaf ve Sanatkarlar Kanunu’nun 2 nci maddesinin tarifine uygun üç kişinin çalıştığı işyerlerinde çalışanlar kıdem tazminatına sahip olamazlar.
Mobbing Nedir? Hakları Nelerdir?
Milyonlarca vatandaş ne olduğunu bilmeden iş verenleri tarafından aslında mobbing’e uğruyor. Mobbing ‘in kelime anlamı Dışlama, rahatsız etme, psikolojik şiddet, tehdit, hakaret, ve taciz etmek olarak biliniyor. Devlet, iş hukukunda açıkça belirttiği üzere çalışanın yanında olmaya devam ediyor. Sistematik bir şekilde mobbing’ e uğrayan çalışanlar haklı fesih yoluyla mahkemeye başvurdukları takdirde kıdem tazminatı almaları kaçınılmaz olmaktadır.
