İklim değişikliği ve böcek istilası, 10 bin kişinin geçimini sağlayan çam fıstığı üretiminde büyük kayıplara neden oldu.
Kozak Yaylası, Türkiye’nin çam fıstığı üretiminin %80’ini karşılıyor ve dünya genelindeki üretimde de önemli bir paya sahip. Ancak, son 12-13 yılda yaşanan iklim krizi ve “çam kozalak emici böceği” olarak bilinen zararlıların artışı, üretimde ciddi düşüşlere yol açtı. Böcek istilası, çam kozalaklarının içini boşaltarak verimsiz hale getiriyor, bu da çam fıstığı üreticileri için büyük bir tehdit oluşturuyor.
Çam fıstığındaki verim kaybı sadece tarımsal bir sorun değil, aynı zamanda sosyal ve ekonomik bir krize dönüşmüş durumda. Eskiden Türkiye’nin en zengin köylerinden biri olan Kozak Yaylası, şimdi yoksullukla mücadele ediyor. Yoksullaşan köylüler, geçimlerini sağlamak için bölgedeki taş ocaklarında çalışmaya yönelmek zorunda kalıyorlar. Bu durum, yaylanın ekosistemini daha da tahrip eden bir döngü yaratıyor.
Böceklerle Mücadelede Acil Önlemler Şart
Böcek istilasına karşı kullanılan kapanların sayısının artırılması gerektiğini belirten Bergama Çevre Platformu Sözcüsü Erol Engel, yerel yönetimlere bu konuda acil adımlar atmaları çağrısında bulundu. İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin desteklediği araştırmalar, zararın boyutlarını ortaya koyarken, köylülere kapan temin edilmesi ve üretim süreçlerinin desteklenmesi gerektiği vurgulanıyor.
Taş ocaklarının yaylanın doğasını tahrip ettiğine dikkat çeken Engel, bölgenin ekolojik koruma altına alınması için UNESCO’nun Jeopark Programı’na dahil edilmesi gerektiğini savunuyor. Bu statü, Kozak Yaylası’nın uzun vadede korunmasına ve bölgenin turizm potansiyelinin artırılmasına katkı sağlayabilir.
Yerel Ekonominin Yeniden Canlandırılmalı
Engel, çam fıstığı üretimindeki eski verimliliğin yeniden sağlanmasının bölge ekonomisini canlandırmak için kritik önemde olduğunu belirtti. Hem ekolojik hem de ekonomik olarak sürdürülebilir tarım ve turizm projeleri ile Kozak Yaylası’nın eski parlak günlerine dönebilmesi için yerel yönetimlerin iş birliği yapması gerektiği vurgulanıyor.