Kaynana Vergisi dönemi başladı, damatlar telaşlı!
Başlığı görünce şaşırmayın, bazı arkadaşların birtakım soruları üzerine ve yanlış bildikleri birtakım hususları açıklığa kavuşturmak maksadıyla yazımızı kaleme almış bulunmaktayız. Mart ayı geldi ve kişilerin Yıllık Gelir Vergisi beyanname verme dönemleri başladı. Kaynana vergisinden kastımız bir kişinin eşinin ailesine oturması için kendisine ait olan bir evi tahsis etmesinden kaynaklı bir durumdur. Örneğin eşinizin annesine oturması için evinizi verdiğinizde her ay kira alıyormuş gibi düşünüp ertesi yıl Mart ayında gelir vergisi beyannamesi vermeniz gerekirken, kendi annenize aynı evi oturması için verdiğinizde böyle bir beyanname vermenize gerek bulunmamaktadır. Yazımızı detaylandırmaya başlayalım..
Aslında yazımızda anlatmak istediğimiz olayın kaynağı 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun 73.maddesinde açıklaması yapılan Emsal Kira Bedeli Esası’ndan kaynaklanmaktadır.
İlgili kanunun 73.maddesi özet olarak şöyledir; Kiraya verilen mal yani gayrimenkullerin (konut, işyeri vb.) kira bedelleri emsal kira bedelinden düşük olamaz. Bedelsiz olarak başkalarının kullanımına bırakılan konutların emsal kira bedeli, bu malların kirası sayılır. Konutlarda emsal kira bedeli de vergi değerinin % 5’idir.
Kanunun yazımıza konu en önemli maddesi ise 2.fıkrada belirtilen “Binaların mal sahiplerinin usul, füru veya kardeşlerinin ikametine tahsis edilen konutlarda emsal kira bedeli aranmaz” hususudur. Çünkü burada belirtilen akrabalık türleri kan bağına dayanmakta olup örneğin kişinin annesine, babasına, dedesine, büyük anne-baba annesine, çocuklarına, kardeşlerine oturmaları için tahsis edeceği konutlar için geçerlidir. Bahsi geçen kanun maddesinde sıhri hısımlık yani eşinin annesi ve babasına oturmaları için tahsis edilen konutlar için kira alınmasa da alınmış gibi düşünülüp emsal kirası hesaplanıp beyan edilmesi gerekiyor.
Dolayısıyla kaynanaya oturması için ev verirken bir daha düşünmekte yarar var çünkü hem kira alamayacağız hem de kira almış gibi beyan edeceğiz. Bu durum genelde damatların başına geldiği için damatlık gerçekten zor bir iş ve üstüne birde cebinden vergi ödeyeceği için stres yaratan bir durum oluyor. Her ne kadar durum böyle de olsa bizler ve bütün damatlar eşlerinin, annelerinin, kayın validelerinin 8 Mart Dünya Kadınlar Günü’nü kutluyor ve damadın çekeceği stresin sadece bu tarz vergisel durumlardan ibaret olmasını temenni ediyoruz..
ORHAN BAYTEKİN
VERGİ BAŞMÜFETTİŞİ
