Mesai ücreti hesaplanırken bilinmesi gereken en önemli unsur çalışanın iş yerinde aldığı saatlik ücretidir. Hesaplamalar çalışanın aldığı saatlik ücrete göre yapılır.
Normal haftalık çalışma süresi 45 saat olarak kabul edilir. Bu durum bazı yerlerde geçerli değildir. Bazı işyerlerinde çalışan ve işveren arasındaki anlaşmaya bağlı olarak çalışma saati değiştirilir.
Normal çalışma süresi kaç saat olarak kararlaştırılmışsa bu saatin üstünde çalışılan her 1 saat için, normal çalışma süresince ödenen 1 saatlik ücretin %25 fazlası ödenir. Mesai ücreti bu yöntemle hesaplanır.
Mesai Ücreti Nedir?
Fazla çalışma ücreti 45 saati aşan çalışmalar sonucunda alınan ücrettir. Çalışan kişi 45 saatten fazla çalıştığı her 1 saat için normal saatlik ücretinin %25 fazlasını alır.
Çalışılan işyeri fark etmeksizin, çalışanların 45 saati aşan her çalışma saati mesai kapsamına girer.
Asgari Ücretli Bir Kişinin Mesai Ücreti Ne Kadardır?
Asgari ücretlilerin saatlik mesai ücreti, brüt asgari ücret miktarının 225’e bölünmesiyle belirlenir. 225’e bölünmesinin sebebi bir kişinin brüt çalışma saatinin 225 olmasıdır. Asgari ücret 225’e bölünerek 1 saatlik mesai ücreti hesaplanmış olur.
Mesai Talep Hakkı Olmayan Meslekler Nelerdir?
Mesaiden yararlanamayan meslekler, iş çalışma gün ve saatini kendisi belirleyen mesleklerdir. İş çalışma gün ve saatinin kişi tarafından belirlenmiş olması sebebi ile fazla çalışma hükmü verilmemektedir. Bu mesleklerden bazıları şunlardır:
- Üst Düzey Yöneticiler
- Tıbbi Mümessiller
- Kapıcılar
- Şoförler vb.
Mesai Ücreti Ödenmeyen Çalışanlar Ne Yapmalıdır?
Mesai ücretini alamayan kişiler mesai yaptıkları halde ücretini alamadığı durumda işvereni İŞKUR ya da İş Mahkemesi’ne şikâyet etmeli, 20 gün geçmeden dava açmalıdır.
Mesai ücreti ödenmeyen ya da eksik ödenen işçilerin 20 gün geçmeden noterden ihtarname göndererek işten ayrılmalıdır. Mesaisi eksik ödenen işçinin, 1 yılı aşan belirsiz süreli iş sözleşmesi varsa bu işçi kıdem tazminatı almaya hak kazanır.
Zamanında Ödenmeyen Mesai Ücreti Faizi Ne Kadardır?
Gecikmeli mesai ödemesi faizi, 4857 sayılı İş Kanunu’nun 38. maddesine göre bankalarca mevduata uygulanan en yüksek faiz uygulanarak ödenir.
İşverene açılan dava tarihi itibariyle bu faiz uygulanmaya başlanır. Bunun yanında kısmi davalarda dava veya ıslah tarihinden itibaren talep edilen miktarlarla sınırlı olarak faize karar verilir.
Belirsiz alacak davası şartları taşıması durumunda ise dava tarihinden önce temerrüde düşürülmemişse davanın açıldığı tarihte temerrüde düşülmekle faize bu tarihten itibaren hükmedilir.
Fazla Mesai Yapmak İstemeyen Çalışanlar Ne Yapmalıdır?
Fazla mesai yapmak istemeyen kişiler, fazla çalışma formunu onaylamayarak fazla mesai yapmama hakkına sahiptir. Ancak iş sözleşmesinde fazla mesai yapmaya onay veren işçi fazla mesai onayını geri almak istiyor ise artık bunu yazılı olarak geri almak zorundadır.
Fazla Çalışma Onay Formu Dolduran İşçi Fazla Çalışma Yapmaktan Vazgeçebilir mi?
Fazla çalışma formundan vazgeçme şartı, bu formu doldurma süresinin üzerinden 30 gün geçmiş ya da geçmiş olmamasına bağlıdır. Fazla çalışma formunun doldurulması üzerinden henüz 30 gün geçmediyse çalışan, 30 gün öncenden işverene yazılı bildirimde bulunarak formu iptal edebilir. Bu şekilde önceden fazla çalışmayı kabul eden kişi, bu durumu iptal edebilir.
Fazla Çalışma Nasıl İspat Edilir?
Fazla çalışmanın kanıtlanması, bazı belgelerin ortaya konulmasına bağlıdır. İşçi, fazla çalışma yaptığını işyeri giriş-çıkış kayıtları, puantaj kayıtları, PDKS kayıtları ile ispat edebileceği gibi aynı iş yerinde çalışan işçilerin şahit olması ile de fazla mesai yapıldığı iddiası ispat edilebilecektir. Bu tanıkların işçi ile aynı dönemde işyerinde çalışıyor olması önemlidir.
Fazla çalışmasını ispat edemeyen işçiler mesai ücretini almaya hak kazanamaz.