Corona virüsü salgınında Türkiye’de vaka sayıları azalırken normalleşmenin ne zaman başlayacağı merak ediliyor. Özellikle işletmeler salgın nedeniyle çok büyük maddi kayıplar yaşadılar. Bu nedenle yeme-içme sektörü normalleşme için çağrıda bulundu. Sektör temsilcileri en sert kurallara razı olduklarını bildirdikleri açıklamalarında, kurallara uymayanların ifşa edilmesi tavsiyesinde bulundu. İşte sektör temsilcilerinin normalleşme önerileri…
Küresel pandemiden Türkiye’de yeme-içme sektörü ekonomik olarak etkilendi. İşletmeler artık normalleşmenin başlamasını istiyorlar. Bu kapsamda yeme-içme sektörünün temsilcilerinin, restoranların nasıl açılması gerektiği ile ilgili değerlendirmeleri Hürriyet’ten Burak Coşan’ın haberinde yer aldı.
5 MADDEDE RESTORANLAR NASIL AÇILSIN
1- Restoranlar bir an önce ‘en sert tedbirlerle’ açılsın, alınan tedbirlere uymayanlar gerekirse kapatılsın.
2- Müşterilere HES koduyla restoranlara giriş yapsın.
3- Aşılamada yeme-içme sektörü çalışanlarına öncelik verilsin, risk en aza indirilsin.
4- Hijyen kuralları en katı şekilde uygulansın burada tavize izin verilmesin.
5- Masalar arası sosyal mesafeye dikkat edilsin, uymayanlar cezalandırılsın.
KURALLARA UYMAYANLAR İFŞA EDİLSİN
Tüm Restoranlar ve Turizmciler Derneği (TÜRES) Genel Başkanı Ramazan Bingöl:
* Restoranların artık bir an önce açılması gerekiyor. Uçaklara, AVM’lere HES koduyla girilebiliyorsa restoranlara da girilebilir.
* Alınabilecek en sert tedbirlere de razıyız. Bu işi iyi yapanlarla kötü yapanlar ayırt edilsin.
* Kurallara uymayanlara en sert cezalar verilsin. Hatta işletmeyi kapatmaya kadar giden cezalar uygulansın.
* Tarım Bakanlığı’nın taklit ve tağşiş yapanları ifşa ettiği bir liste gibi, yeme-içme sektöründe kurallara uymayanlar ifşa edilsin.
* Biz de dernek olarak denetimlere katılabiliriz. Bu konuda elimizden gelen desteği vermeye hazırız.
* Tüm bakanlıklar ve doktorların olduğu bir Bilim Kurulu oluşturulsun, burada alınacak kararlara harfiyen uyulsun.
* TSE ile protokol imzaladık. Kurallara uyanlara ‘Güvenli Restoran Belgesi’ verilecek.
* Bu belgeyi almak isteyenle A’dan Z’ye incelenecek.
* Güvenli Turizm Belgesi veya Güvenli Restoran Belgesi olan işletmelerle sorun aşılabilir.
‘SEKTÖR OLARAK KATI KURALLARA UYMAYA HAZIRIZ’
Big Chef’s’in kurucusu ve Yönetim Kurulu Başkanı Gamze Cizreli:
* HES kodu ve alınacak ek tedbirlerle restoranların açılabilecek en erken tarihte açılmasını bekliyoruz.
* Katı kurallar getirilse de işini iyi yapan restoran ve kafeler bunlara uyarak açılabilir.
* Bu kurallara uymayanlara en sert şekilde ceza verilebilir.
* Böylece işini iyi yapanlarla yapmayanlar ayırt edilebilir.
* Yeme-içme sektörüne aşılama konusunda da öncelik verilmeli.
* Bir an önce açılmak dışında vergi muafiyeti ve desteklere de ihtiyaç duyuyoruz.
* Yeme-içme sektörü şu anda neredeyse bakanlık genelgesi ile kapalı olan tek sektör.
* Bu sebeple yeme-içme Ankara’dan özel bir değerlendirme bekliyoruz.
‘İŞİNİ DOĞRU YAPAN İŞLETMELER ÖRNEK GÖSTERİLMELİ’
Sunset Yönetim Kurulu Başkanı Barış Tansever:
* AVM’lere HES koduyla giriş yapılabiliyor. Güvenli Turizm Sertifikalı restoranlara da HES kodu ile rahatlıkla giriş yapılabilir.
* Türkiye turizminin ayakta kalması için otelleri açıkta tutarken, otel lokantaları da açık kalıyor. Ancak aynı turistin turizm belgeli bir restoran gitmesine de izin verilmesi gerekiyor.
* Biz çalışanlarımıza sürekli PCR testi yapıluyoruz. 2 haftada bir bu testleri uyguladık. Eğer açılırsak bunlara devam edeceğiz.
* Müşterilerimizin sağlığı kadar çalışanlarımızın sağlığını da düşünüyoruz.
* Güvenli turizm sertifikası çerçevesinde işletmemiz sürekli denetleniyor. Bu sorgu 130 madde üzerinden yapılıyor.
* Bu şekilde hassasiyet gösteren, işini doğru yapan işletmelerin açılarak diğerlerine de örnek gösterilmesi gerekiyor.
‘HEM AÇILMA HEM DESTEK BEKLİYORUZ’
Turizm Restaurant Yatırımcıları ve İşletmecileri Derneği Başkanı Kaya Demirer:
* Yeme-içme sektörünün kapalı olması 2 milyon aileyi yakında ilgilendiriyor.
* Biz son 10 ayda sadece 3-4 ay çalışabildik, açık olduğumuz dönemlerde ise saat kısıtlaması vardı.
* Artık restoranların bir an önce açılması gerekiyor.
* Müşteriler ve çalışanlar restoran-lara HES kodu ile giriş yapsın.
* Zaten restoranlar güvenli turizm sertifikasına sahip. Bu da tedbirlerin yeterli olduğunu gösteriyor.
* Aşılama programında yeme-içme sektöründe olanlar öne alınsın.
* Açılırken de saat kısıtlaması olmaması büyük önem taşıyor.
* Sadece açık alanlar değil restoranın tamamı sosyal mesafe şartları gözetilerek açılmalı.
* Eğer açılma süreci biraz daha uzarsa, yeme-içme sektöründe bulunan işletmelerinde yüzde 30’u bir daha açılamayacak.
* Bu yüzden bir an önce açılmanın yanı sıra desteklere de ihtiyaç duyuyoruz.
* İşletmeler KDV, sigorta gibi ödemelerini yapamıyor. Sektörde yaklaşık 7 milyar TL’lik vergi yapılandırması oldu.
* Sektörün büyük bir kısmının bankalara borcu bulunuyor. Bunların da ödemesinde sorunlar yaşanıyor.
* Devlet işletmelere sahip çıkarsa onlar da çalışanlarına sahip çıkacaktır.
* Bu yüzden kredi ödemelerinde ertelemeye, yapılandırmada ödemelerinde de yeniden tarih belirlenmeli.
* Eğer devlet vergi ve kredi ödemelerinde destek olup açılmamıza müsaade ederse gelecek yıldan itibaren ödeyeceğimiz vergilerle devlete daha çok destek olabiliriz.