TÜİK son olarak enflasyonun kasım ayında yüzde 3,51 artış yaşadığını, yıllık bazda ise yüzde 21,31 olduğunu açıklamıştı. Dünya yazarı Alaattin Aktaş ise diğer birçok vatandaş ve siyasi gibi “TÜİK’in kasım ayı TÜFE hesaplaması gerçeklerden tümüyle uzaktır” değerlendirmesini yapmıştı.
Marketler her ayın ilk 7, ilk 14, ilk 24 gününü ve son olarak da tümünü içeren verileri TÜİK’e gönderiyor. Verilerin gün gün tüm ayı kapsayacak şekilde bir seferde değil dört kez alınması, bir anlamda veri güvenliği için gerekli görülüyor. “Bu günlerde market fiyatları aşağı düşürülür mü? Fiyatların TÜİK’e gönderildiği günler alışveriş yapmak karlı olur mu?” gibi düşünceler vatandaşların merak konusu oldu.
“Zincir marketlerin fiyatları otomatik derleniyor”
Başkan Sait Erdal Dinçer, TÜİK’in kamuoyunda pek bilinmeyen bir fiyat derleme yöntemini de paylaştı. Buna göre Türkiye çapında faaliyet gösteren ulusal marketlerde barkod okutulmak suretiyle kasadan geçen bir ürünün fiyatı ilgili market tarafından derleniyor ve ayda dört kez TÜİK’e iletiliyor.
Her ayın 7, 14, 24.günleri fiyatlar da değişiklik olur mu?
Marketler her ayın ilk 7, ilk 14, ilk 24 gününü ve son olarak da tümünü içeren verileri TÜİK’e gönderiyor. Verilerin gün gün tüm ayı kapsayacak şekilde bir seferde değil dört kez alınması, bir anlamda veri güvenliği için gerekli görülüyor. Zincir marketlerin TÜİK tarafından fiyat incelemesi yapılacağı günlerde fiyatlarda değişiklik yapıp yapmayacağı merak ediliyor.
Hane halklarının en çok alışveriş yaptığı yerlere ağırlık verilecek
TÜİK Başkanı Dinçer, ulusal marketlerin eşit ağırlıkta dikkate alınmadığını, her bir marketin ciro büyüklüğüne göre ağırlıklarının alındığını söyledi. Başkan Dinçer, böylece hane halklarının en çok alışveriş yaptığı yerlere ağırlık verilmiş olduğunu vurgulayarak: “Bu uygulamayla ayın belirli günlerinde alandan derlenen fiyatlar yerine, firmalardan sağlanan şube bazında kasadan geçen günlük satış ve miktar verilerini kullanarak ayın genelini kapsayan fiyatları endekse dahil ediyoruz.”
Barkod kapsamı genişleyecek
2022 yılında da aynı yönteme devam edileceğini ve barkod verilerinin kapsamının genişletileceğini ifade eden TÜİK Başkanı Dinçer sözlerini şöyle tamamladı: “Barkod verilerinin sisteme dahil edilmesiyle 2021 yılı itibarıyla TÜFE kapsamında derlenen toplam fiyat sayısının yaklaşık yüzde 21’i zincir marketlerden doğrudan temin edilir hale geldi.
Perakende sektöründe faaliyet gösteren yerel zincir marketlerin yanı sıra elektronik, giyim, kişisel bakım gibi farklı sektörlerden alınan verilerin de endeks hesaplamasına dahil edilmesine yönelik çalışmalarımıza devam ediyoruz. Bu verilerin sisteme entegre edilmesiyle birlikte TÜFE hesaplamalarında kullanılan barkod verisi oranını yüzde 40-50 bandına ulaştırmayı hedefliyoruz.” açıklamalarında bulundu.
