Türkiye’de vatandaşın alım gücünü her gün daha fazla düşürerek artan enflasyon oranı hem bekarların hem de ailelerin aylık maliyetlerini giderek artırıyor. Türk-İş sendikası da Nisan ayı gıda fiyatlarındaki değişim raporunu yayınladı. Buna göre, gıda fiyatları Nisan ayında yüzde 8,02 arttı. Bu artışla birlikte yoksulluk sınırı ve yaşama maliyeti gibi veriler de belirlenmiş oldu. Verilerdeki artış bu defa kimseyi şaşırtmadı. İşte detaylar…
“İçinde bulunduğumuz enflasyonist dönem tüketici alışkanlıklarında önemli değişikliklere yol açıyor. Marketlerde ve semt pazarlarında toplu alışveriş azalıyor, az ve sık alışveriş artıyor. Daha küçük paketler, daha ekonomik markalar tercih ediliyor. Tüketicinin özel markalı (private label) ucuz ürünlere yönelmesi indirim marketi sayısını ülke genelinde 34 bine yükseltti.” ifadeleriyle başlayan açıklamada kamuoyuyla paylaşılan veriler şöyle sıralandı:
Dört kişilik bir ailenin sağlıklı, dengeli ve yeterli beslenebilmesi için yapması gereken aylık gıda harcaması tutarı (açlık sınırı) 5.323,64 TL’ye,
Gıda harcaması ile giyim, konut (kira, elektrik, su, yakıt), ulaşım, eğitim, sağlık ve benzeri ihtiyaçlar için yapılması zorunlu diğer aylık harcamalarının toplam tutarı (yoksulluk sınırı) 17.340,47 TL’ye,
Bekâr bir çalışanın ‘yaşama maliyeti’ ise aylık 6.965,47 TL’ye yükseldi.
GIDA FİYATLARI NASIL ARTTI?
Süt, yoğurt, peynir grubunda;
Bir ayda ortalama olarak süt yüzde 21, peynir yüzde 18, yoğurt yüzde 23 zamlandı. Geçen ay ifade ettiğimiz yem/süt değer eşitliğinin (parite) bozulmuş olması ve bunun devam etmesi diğer maliyet artışlarıyla birlikte süt ve süt ürünleri fiyatlarının yaz aylarında artmaya devam edeceğinin göstergesi.
Et, tavuk, balık, kurubaklagil, yağlı tohum ürünlerinin bulunduğu grupta;
Nisan ayında da dana, kuzu, tavuk ve balıketinin hepsinde fiyat artışları oldu. Balık sezonu kapanırken en ucuz balık hamsi 45 TL oldu. Tavuğun kg fiyatı 40 TL’yi buldu. Kuru fasulye ve kırmızı mercimek fiyatı artarken nohut ve yeşil mercimeğin fiyatı değişmedi. Yağlı tohumlar zamlanırken en çok artış ortalama yüzde 23’le yer fıstığında oldu.
Ekmek ve tahıllar grubunda;
İl ve ilçe belediyelerinden bazıları alım gücü düşen yurttaş için ekmekte indirim sağlayan kupon dağıtmaya başladı. Görece uygun maliyetle karın doyurmak için tercih edilen karbonhidrat kaynağı makarna, pirinç, bulgur ile un ve irmik fiyatlarının tamamı yükseldi.
Taze sebze-meyve grubunda;
Sabit gelirli tüketici artık taneyle meyve-sebze almaya başladı. Pazarcı esnafı da müşteriyi markete kaybetmemek için banka komisyonuna rağmen POS cihazına geçti. Havaların ısınmaya başlamasıyla semt pazarlarında maydanoz, kıvırcık gibi salata yeşillikleri ve lahana, ıspanak gibi yeşil yapraklı sebzelerin fiyatları geriledi. Türk mutfağının vazgeçilmezlerinden patates 10 TL’ye çıktı. Soğan 5 TL’den satıldı. Örtü altı ürünlerden kabak, patlıcan, biber fiyatları düştü. Semt pazarlarında en çok tercih edilen ve satılan tüm meyvelerin fiyatı arttı. Yerli muz 22-25 TL’den satıldı. Ortalama sebze kg fiyatı 11,92 TL, ortalama meyve kg fiyatı 10,52 oldu. 25’i sebze ve 7’i meyve olmak üzere toplam 32 üründeki fiyat değişimi hesaplamada dikkate alındı. Ortalama meyve-sebze kg fiyatı 11,22 TL olarak tespit edildi.