Zorbalık yapan çocukların da yardıma ihtiyacı var!
Zorbalık yapan çocukların şiddet eğilimli, ani ve tahmin edilemez eylemlerde bulunduğunu belirten Dr. Öğr. Üyesi Ayşen Köse, bu çocukların da yardıma ihtiyaç duyduklarını vurguluyor. Köse, “Zorbalık yapan çocuklar, genellikle güçsüzlük ve utanç duyguları içindedirler. Okulların ceza ve uzaklaştırma gibi bastırıcı yöntemlere odaklanması, sorunu çözme yerine görmezden gelmeye yol açabilir” diyor.
Akran zorbalığı, fiziksel şiddetin yanı sıra dedikodu, isim takma, alay etme, tehdit etme, yalnızlaştırma, eşyaya zarar verme gibi çeşitli şekillerde ortaya çıkabiliyor. Zorbalığın sonuçları arasında kaygı, depresyon, okuldan uzaklaşma ve hatta intihar riski bulunmaktadır. Köse, zorbalıkla mücadelede “sıfır zorbalık” hedefi için pozitif disiplin, onarıcı adalet, travmaya duyarlı okul anlayışı gibi alternatif yaklaşımların benimsenmesinin önemli olduğunu vurguluyor.
“Kaotik ve travmatik aile geçmişleri olabilir”
Zorbalık yapan çocuklar için tek bir profilin olmadığını belirten Köse, çalışmaların genellikle destekleyici olmayan, kaotik aile ortamlarından gelindiğini veya travmatik yaşam deneyimleri olduğunu gösterdiğini ifade ediyor. Örneğin, taciz gören çocukların genellikle bu tacizin özelliklerini benimseyerek zorba olma eğiliminde olduklarını söylüyor. Zorba davranışların temelde çocuktaki karşılanmamış ihtiyaçların bir ifadesi olduğunu belirtiyor.
“Güçsüzlük ve utanç duyguları ön planda”
Zorbalık yapan çocukların genellikle güçsüzlük ve utanç duyguları içinde olduklarını vurgulayan Köse, bu çocuklarla ilgilenirken ceza yerine güvenli bağlanma ilişkilerinin önemli olduğunu ifade ediyor. Otoriter yaklaşımların zorbalığı normalleştiren bir kültür oluşturabileceğine dikkat çekiyor.
“Zorbalığa uğrayan çocuğu sakince dinlemek ilk ve en doğru yaklaşım”
Çocukların bazen zorbalığa uğradığında bu durumu kendi hataları olarak görmeleri nedeniyle ailelerinden sakladıklarını belirten Köse, zorbalığa karşı yapılabilecekler konusunda şu önerilerde bulunuyor:
- Çocuğun söylediklerini sakince dinlemek.
- Çocuğu övmek ve şefkatle yaklaşmak.
- Güvence vermek ve çocuğa yardım edileceği konusunda teminat vermek.
- Olayın detaylarını alırken çocuğun korkularını anlamak.
Zorbalığa karşı okullarda uygulanabilecek alternatif yaklaşımların, güvene dayalı ilişkilerin olduğu, adil ve demokratik bir iklimin oluşturulduğu yerlerde zorbalık davranışlarının azaldığını belirten Köse, “sıfır zorbalık” hedefi için bu yaklaşımların okul politikasına dahil edilmesinin önemini vurguluyor.